Ο Αντώνης ο Καμπουράκης,
μια γνώριμη μορφή του λιμανιού των Καμαρών
Δεύτερο Μέρος
Το «Μήλος Εξπρές»
Από όσα καράβια έχω δέσει πιο πολύ μου άρεσε το «Μήλος Εξπρές».
Το «Μήλος Εξπρές» ήταν το κορυφαίο.
Αλλά και ο «Απόλλωνας», και ο «Πήγασος», και ο «Κοραής», και τα ταχύπλοα ήταν και είναι πολύ καλά.
Οι καπετάνιοι
Και από καπετάνιους δεν θα ξεχάσω ποτέ τον καπετάν-Γιώργη το Σιγάλα, τον καπετάν-Στέλιο το Βιτσαρά και τον καπετάν-Νίκο το Σάρδη.
Αλλά και τον καπετάν-Σπύρο το Θηραίο και όλους τους πλοιάρχους για να μην ξεχάσω κάποιον.
Και τον καπετάν-Ισίδωρο το Λιγνό όλα αυτά τα χρόνια που έρχεται.
Οι κόντρες
Οι κόντρες των καραβιών έδιναν και έπαιρναν τον παλιό καιρό.
Οι κόντρες γίνονταν πιο πολύ για να ακουστεί το όνομα του καπετάνιου και, βέβαια, και της εταιρείας και του βαποριού.
Θυμάμαι μια κόντρα ανάμεσα στο «Απόλλων Εξπρές» και το «Μήλος Εξπρές» κάπου στα 1992.
Το «Μήλος Εξπρές» αναχωρούσε στις 08:30 από τη Μήλο για Κίμωλο- Σίφνο-Σέριφο-Κύθνο-Πειραιά.
Στις 09:00 αναχωρούσε από τη Μήλο και το «Απόλλων Εξπρές» για το ίδιο δρομολόγιο.
Καπετάνιος στο «Απόλλων Εξπρές» ήταν ο καπετάν-Σπύρος ο Θηραίος.
Στη Μήλο μπλέκουν οι άγκυρες του «Μήλος Εξπρές» και φεύγει, τελικά, στις εννιά παρά δέκα.
Εκείνη την ημέρα είχε φουρτούνα, 7-8 μποφώρ νοτιάς πολύ φρέσκος.
Και αρχίζει η κόντρα
Φτάνει το «Μήλος Εξπρές» στη Σίφνο και πέφτει κανονικά.
Και έρχεται ο «Απόλλων» με τον καπετάν-Σπύρο Θηραίο και πέφτει στο κεφαλόσκαλο.
Το «Μήλος» είχε να πάρει πολλά φορτηγά, οπότε καθυστέρησε λίγο παραπάνω.
Λύνει το «Μήλος» και αμέσως θέλει να λύσει και ο «Απόλλωνας».
Προσπαθούσαν να συναγωνιστούν μεταξύ τους.
Όποιος έφευγε πιο γρήγορα, αυτός θα έφτανε πρώτος στη Σέριφο.
Το «Μήλος Εξπρές» ήταν πιο γρήγορο από τον «Απόλλωνα»
Κόβονται οι κάβοι του Απόλλωνα και θέλει να φύγει ο καπετάν-Σπύρος ο Θηραίος.
Όμως, στο μώλο είχαν μείνει τα φορτηγά του Μιχάλη και του Αγγελά, τα οποία θα πήγαιναν με τον «Απόλλωνα».
Το λιμεναρχείο τότε υποχρέωσε τον καπετάν-Σπύρο το Θηραίο να κάνει δεύτερη προσπάθεια και να δέσει κανονικά εκεί που ήταν πριν δεμένο το «Μήλος» (εκεί όπου σήμερα δένει ο «Αδαμάντιος Κοραής»)
Και έτσι, τελικά, πήγε πρώτο στον Πειραιά το «Μήλος Εξπρές».
«Ιόνιον» και «Γεώργιος Εξπρές»
Μια άλλη φορά θυμάμαι το «Ιόνιον» και το «Γεώργιος Εξπρές» να κάνουν κόντρα.
Στο «Ιόνιον» καπετάνιος ήταν ο Ανδρέας ο Μπενάκης.
Τα πλοία αυτά κάνανε κόντρα μέχρι τον Πειραιά.
Και πήγε πρώτο το «Ιόνιον», παρά το γεγονός ότι το «Γεώργιος Εξπρές» ήταν πιο γρήγορο.
Σε αυτό το θέμα έπαιζαν σημαντικό ρόλο οι καθυστερήσεις στα λιμάνια.
Το πιο αργό πλοίο αν καθυστερούσε λιγότερο μπορούσε να κερδίσει το πιο γρήγορο πλοίο αν αυτό καθυστερούσε στα λιμάνια.
Πουνέντης ή σορόκος
Το λιμάνι με τον πουνέντη δεν έχει πρόβλημα.
Ο καπετάν Λουδάρος το είχε φέρει το «Μήλος» με 10 μποφώρ νοτιά και το είχε δέσει.
Το λιμάνι έχει πρόβλημα με τον Σορόκο, τον Νοτιοανατολικό άνεμο.
Με το σορόκο όταν ανοίγει η μπουκαπόρτα του πλοίου και μπουκάρει μέσα ο αέρας στο γκαράζ και δυσκολεύει πολύ τη μανούβρα.
Με το νοτιά αν φουντάρει ο καπετάνιος δεν έχει πρόβλημα.
Στο κεφάλι του μώλου
Στην τωρινή εποχή δεν αφήνουν τους πλοιάρχους να δέσουν στο κεφάλι.
Το λιμεναρχείο τους υποδεικνύει πού θα πάνε να δέσουν κάθε φορά.
Για την αποφυγή ατυχημάτων το λιμεναρχείο κανονίζει πού θα δέσει το κάθε πλοίο.
Οι Καπετάνιοι
Ο συγχωρεμένος ο καπετάν-Γιώργης ο Σιγάλας του «Ιόνιον» ήταν φοβερός καπετάνιος. Επιδέξιος και προσεκτικός.
Στη συνέχεια πήγε στο «Μήλος Εξπρές» στο οποίο και αναδείχθηκε ακόμα περισσότερο.
Και ο καπετάν-Νίκος Λουδάρος πέρασε ένα μικρό διάστημα από το «Μήλος Εξπρές» και ήταν και αυτός πολύ καλός καπετάνιος.
Αλλά αυτός που ήταν η κορυφή για την εποχή εκείνη ήταν ο καπετάν-Στέλιος ο Βιτσαράς.
Και φυσικά και ο καπετάν-Σπύρος ο Θηραίος του «Απόλλωνα».
Από τη στιγμή που μπήκα και εγώ στο επάγγελμα παίρνοντας την θέση του πατέρα μου τους γνώρισα όλους τους καπετάνιους.
Μιλάμε ακόμα και τώρα με τον Χρήστο Κατσάκο και με άλλους από τα παλιά.
Με τον καπετάν-Ισίδωρο Λιγνό και τον καπετάν-Μιχάλη το Λιγνό.
Κάποιοι καπετάνιοι θέλουν κατά καιρούς τη γνώμη μας για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο λιμάνι των Καμαρών.
Έχει τύχει να έχει θύελλα στο λιμάνι και να τους λέμε αν δουν τα σκούρα τότε να φύγουν.
Όμως, δύσκολα οι καπετάνιοι αφήνουν το λιμάνι χωρίς να προσεγγίσουν.
Με δεύτερη-τρίτη προσπάθεια σχεδόν πάντα τα καταφέρνουν.
«Ο Αδαμάντιος Κοραής»
Ο Αδαμάντιος Κοραής έχει εξυπηρετήσει με το παραπάνω τα νησάκια μας.
Στη Σίφνο τα τελευταία χρόνια δεν πρέπει να έχει χάσει καμία προσέγγιση.
Και στη Φολέγανδρο ζήτημα να έχει χάσει ένα-δυο δρομολόγια.
Οι άνθρωποι στη Φολέγανδρο έχουν σωθεί από τότε μπήκε το καράβι αυτό.
Στην Κίμωλο έχασε μια προσέγγιση μια φορά που υπήρχε πρόβλημα με ένα μπλόκι.
Γενικά δεν χάνει λιμάνια.
Ο «Διονύσιος Σολωμός»
Φέτος περιμένουμε να έρθει στη γραμμή μας ο «Διονύσιος Σολωμός» της Zante Ferries αντί για το «Ανδρέας Κάλβος».
Η δρομολόγησή του αναμένεται με ενδιαφέρον.
Για τον «Σολωμό» ακούγονται πολύ καλά λόγια.
Αλλά θα πρέπει να το δούμε στην πράξη.
Το πλοίο κάνει αυτή την εποχή μετασκευή.
Και θα πρέπει να δούμε πώς θα πάει αυτή η μετασκευή.
Στο πλοίο θα τοποθετηθεί καινούρια πλώρη.
Η πλώρη παίζει σημαντικό ρόλο στη συμπεριφορά ενός πλοίου στη θάλασσα.
Πώς έδεναν παλιά τα βαπόρια
Το «Ιόνιον», το «Κίμωλος», το «Γεώργιος Εξπρές»,
το «Κυκλάδες», το «Σχοινούσα»/ «Έλλη»
Το «Ιόνιον» έδενε στο κεφάλι.
Τον κάβο τον βάζαμε στην αρχή κάτω από την μπουκαπόρτα, αλλά κοβόταν εύκολα.
Μετά τον βάζαμε από πάνω.
Δούλευαν οι προπέλες πρόσω ανάποδα για να κρατηθεί το καράβι.
Και κοιτούσε ο καπετάνιος να λασκάρει τον κάβο που ήταν σοφράνο (προς την προσήνεμη πλευρά) και να περάσει το φορτηγό από πάνω,
Τον φορτηγό περνούσε πάνω από τον κάβο.
Στη συνέχεια ξαναβιράριζε τον κάβο να πάει το καράβι πάνω στον καιρό και να τον λασκάρει ξανά.
Κάθε φορά έβγαινε ένα μόνο φορτηγό.
Του κάβους τους έβαζαν χιαστί.
Το βαπόρι το κρατούσε ο αριστερός κάβος.
Πρόσω ανάποδα συνεχώς ο καπετάνιος και άνοιγε στροφές.
Λάσκα ο κάβος ένα φορτηγό έξω και μετά πάλι βίρα
Μόνο ένα φορτηγό έβγαινε κάθε φορά. Ποτέ δεύτερο
Μπορούσε να γίνει ατύχημα ανά πάσα στιγμή.
Οι κάβοι κόβονταν συνεχώς
«Ρομίλντα»
Πριν από δέκα χρόνια.
Μια φοράμε με σορόκο κινδυνέψαμε και εμείς οι καβοδέτες και το «Ρομίλντα».
Καπετάνιος τότε στο «Ρομίλντα» ήταν ο καπετάν-Γιάννης ο Μάναλης.
Από τον καπετάνιο αυτόν ανέλαβε αργότερα ανέλαβε ο καπετάν-Ισίδωρος ο Λιγνός.
Στο κεφάλι ήταν δεμένο το δεξαμενόπλοιο «Ιωάννης Κ.»
Μας είπε ο πλοίαρχος να βάλουμε και τους δύο κάβους σοφράνο.
Ο καιρός ήταν σορόκος.
Ήρθε το βαπόρι, βιράρανε οι κάβοι, έδεσε κανονικά.
Είχε να βγάλει δεκατέσσερα φορτηγά στη Σίφνο.
Ξεφόρτωσε και όλα κυλούσαν ομαλά.
Όμως, φρακάρανε οι κάβοι του «Ρομίλντα» και του «Ιωάννης Κ» και δεν μπορούσαμε να τους λύσουμε.
Στο μώλο ήμουν εγώ, ο Αγγελές του Μπουλή και ο Σίμος ο Ποδότας.
Οι κάβοι είχαν φρακάρει και δεν λύνονταν με τίποτα.
Πήγε ο Σίμος να πάρει το μεγάλο μαχαίρι από το μαγαζί.
Το φέρνει το μαχαίρι ο Σίμος.
Ο Αγγελές μας λέει τότε: «Φύγετε εσείς που είστε μικροί, θα τον κόψω εγώ»
Πάει ο Αγγελές από κοντά και κόβει τον ένα κάβο με το μαχαίρι.
Αμέσως ο άλλος κάβος κόπηκε από μόνος του.
Ο κάβος είναι πολύ επικίνδυνο πράγμα.
Αναλόγως με το που θα κοπεί ο κάβος θα πάει πάνω ή κάτω.
Από τη μέση και κάτω πάει πάνω, από τη μέση και πάνω πάει έξω προς τα εμάς.
Πάντα ο κάβος είναι επικίνδυνος και μπορεί να κοπεί ανά πάσα στιγμή ακόμα και με άπνοια.
Ο πολύς κόσμος, όμως, δεν το καταλαβαίνει αυτό.
Και για αυτό φωνάζουν οι λιμενικοί όταν ο κόσμος στέκεται δίπλα στους κάβους. Και φυσικά έχουν δίκιο οι άνθρωποι.
Την Καθαρά Δευτέρα
Πέρισυ την Καθαρά Δευτέρα ζήσαμε μια ακόμα δύσκολη στιγμή κατά την προσέγγιση του «Αδαμάντιος Κοραής».
Την πρώτη φορά έσπασε ο κάβος
Κρατιότανε το καράβι με ένα κάβο με εννιά-δέκα μποφώρ.
Πήγε το βαπόρι πίσω και προσπαθούσε να ξανάρθει.
Ήταν καπετάνιος ο καπετάν-Μιχάλης ο Λυγνός.
Δεκατέσσερα φορτηγά την εβδομάδα
Πριν είπαμε για το «Ρομίλντα» που έφερνε δεκατέσσερα φορτηγά σε εκείνο το ταξίδι.
Τώρα έρχονται όλη την εβδομάδα δεκατέσσερα φορτηγά.
Οι φορτηγατζήδες
Ο Μάμιδας ήταν ο πρώτος που έφερε φορτηγό στη Σίφνο.
Με το «Έλλη» και το «Κυκλάδες», τα πρώτα επιβατηγά/οχηματαγωγά που προσέγγισαν στη Σίφνο.
Μετά ξεκίνησε ο Κασαγιώνης.
Μετά ο Αγγελάς, ο Μιχάλης και ο Δεπάστας.
«Ο Αδαμάντιος Κοραής»
Ο «Αδαμάντιος Κοραής» είναι πολύ καλό καραβάκι.
Και η εταιρεία του τα έχει δώσει όλα.
Όλο το χειμώνα μας εξυπηρετεί πολύ καλά
Ούτε ένας φορτηγατζής δεν έχει παράπονα.
Το Πάσχα έκανε έκτακτα δρομολόγια Τρίτη-Πέμπτη και Κυριακή για τα φορτηγά.
Πολλές φορές ο «Κοραής» έχει κάνει έκτακτα δρομολόγια να εξυπηρετήσει τα φορτηγά.
Όσοι διαμαρτύρονται για το καράβι αυτό έχουν άδικο.
Μόνο όσοι το ζουν καθημερινά ξέρουν πόσα έχει προσφέρει.
Οι Καμάρες
Την Καμάρα την έχω ζήσει πολύ καλά.
Μια ζωή ολόκληρη.
Το λιμάνι το έχω φάει με το κουτάλι.
Για τα πλοία έχουν ακουστεί πολλά κατά καιρούς.
Εδώ και χρόνια ακούμε πολλά για το ενδιαφέρον της Blue Star Ferries, αλλά δύσκολα θα έρθει.
Τώρα, πια, δεν έχει οικοδομή και έχει μειωθεί πολύ η κίνηση των φορτηγών.
Η γραμμή είναι εποχιακή.
Με τους δυο μήνες το καλοκαίρι δύσκολα θα ενδιαφερθεί εταιρεία σαν την «Βlue Star Ferries”.
Πριν από λίγα χρόνια είχε εκδηλώσει η Blue Star ενδιαφέρον για προσέγγιση στις Καμάρες με το “Blue Star II” στο δρομολόγιό του για Σαντορίνη-Κω-Ρόδο.
Όμως το βάθος του λιμανιού είναι έξι μέτρα, το οποίο ήταν πολύ οριακό για το “Blue Star II”.
Το λιμάνι και οι απαραίτητες βελτιώσεις
Πρέπει να γίνει κάτι στο λιμάνι.
Το λιμάνι με μια μικρή βελτίωση μπορεί να εξυπηρετήσει πολύ καλύτερα.
Πρώτα από όλα χρειάζεται να γίνει ένας δρόμος.
Σήμερα υπάρχει μεγάλη δυσκολία στο να φύγουν τα οχήματα από το λιμάνι όταν φτάνει το καράβι..
Παλιά ερχόταν μόνο ο Μάμιδας με ένα φορτηγό τεσσάρων τόνων φορτηγά και σήμερα έρχονται μεγάλες νταλίκες.
Όταν φθάνουν τρία βαπόρια το πρωΐ μπορεί να αποβιβάσουν και 300 Ι.Χ.
Πώς θα φύγουν όλα αυτά γρήγορα;
Ο δρόμος είναι μεγάλο πρόβλημα.
Και ακόμα το κεφάλι του μώλου πρέπει να πάει 30 μέτρα έξω προς τον Κάβο για να βαθύνει το λιμάνι και να μπορεί να πιάσει ένα πλοίο με μεγάλο βύθισμα, όπως το «Blue Star II» που λέγαμε πριν.
Το πλοίο θα δένει όπως δένει και σήμερα, αλλά θα πάει τριάντα μέτρα ο μώλος πιο πέρα, προς τον Κάβο
Και θα δένει όπως δένει σήμερα για να μπορεί να φύγει το καράβι γρήγορα αν συμβεί κάτι.
Λένε ότι τώρα είμαστε σε καλό δρόμο για τις βελτιώσεις αυτές, ότι έχουν ήδη δρομολογηθεί.
Αν γίνει τώρα τα πράγματα θα πάνε πολύ καλά.
Συνεργασία με τους καπετάνιους
Έχουμε συνεργασία με τους καπετάνιους.
Αρκετοί είναι αυτοί οι καπετάνιοι που ζητάνε να τους πούμε για τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο λιμάνι.
Ο καπετάν-Νίκος ο Σάρδης πριν να φύγει από τον Πειραιά έπαιρνε τηλέφωνο και ρώταγε από ποια πλευρά έρχεται ο αέρας.
Και ο καπετάν-Στέλιος ο Βιτσαράς με έπαιρνε τηλέφωνο και ρωτούσε με τη βαριά φωνή του «Αντώνη, έχει θάλασσα ή αέρα;».
Αν του έλεγα ότι είχε αέρα, τότε απαντούσε ότι δεν είχε πρόβλημα»
Ο καπετάν-Στέλιος ο Βιτσαράς
Η συνέντευξη αυτή πραγματοποιήθηκε λίγο πριν το άκουσμα της απώλειας του καπετάν-Στέλιου του Βιτσαρά.
Η απώλειά του μεγάλη.
Αλλά η Μνήμη του θα παραμείνει ζωντανή στις Καμάρες και στη Σίφνο.
Όπως, βέβαια, και του καπετάν-Νίκου του Σάρδη και του καπετάν-Γιώργη του Σιγάλα.
Το “Άγιος Σπυρίδων”
Το “Άγιος Σπυρίδων” ξεκίνησε τα ταξίδια του το 1972 μεταφέροντας στο μώλο των Καμαρών τους επιβάτες που έφταναν με τα πλοία της γραμμής που μέχρι τότε έμεναν αρόδου.
Τα πρώτα χρόνια έκανε ημερήσιες εκδρομές και μέχρι το Βαθύ και, νομίζω, κάποιες φορές και για Πλατύ Γυαλό-Χρυσοπηγή-Φάρο.
Ο ανταγωνισμός με το “Άγιος Συμεών”, το οποίο είχε ξεκινήσει δρομολόγια το 1969, ήταν έντονος. Τελικά το «Άγιος Σπυρίδων» δρομολογήθηκε στη γραμμή της Χερρονήσου, όπου και παρέμεινε μέχρι την ολοκλήρωση του αμαξιτού δρόμου, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του ‘90.
Μαζί με το “Άγιος Συμεών”, τη λάντζα του Γιώργη του Μπουλή και τις υπόλοιπες λάντζες και τις βάρκες αποτελεί μέρος μιας μοναδικής μυθολογίας του σιφναϊκού καλοκαιριού.
Για χρόνια η αγαπημένη λάντζα βρισκόταν αφημένη στην άκρη του δρόμου των Καμαρών, ελπίζοντας πάντα σε ένα καλύτερο μέλλον.
Γράφαμε τότε ότι ελπίζαμε να ξαναβλέπαμε την αγαπημένη μας λάντζα να πλέει ξανά στις Καμάρες.
Και, τελικά, η ευχή όλων έγινε πραγματικότητα.
Το «Άγιος Σπυρίδων» επισκευάζεται εκ θεμελίων και αναμένεται η επιστροφή του στο λιμάνι των Καμαρών.
Σημείο-κατατεθέν μιας περασμένης εποχής.
Συνδετικός κρίκος ανάμεσα στο χθες και το σήμερα.
Παράδειγμα προς μίμηση.
Χίλια μπράβο σε όσους συμβάλλουν στην διάσωση και την ανακαίνισή του.
«Η μόνη περιουσία είναι η Μνήμη»…….
