κ.κ. Σοφία Ἀ. Ἀρμελινιοῦ-Δεπάστα, Ἀλκιβιάδη (Ἂλκη) Ν. Λεμπέση
Σίφνος, 07 Μαΐου 2021
Ἀγαπητοί μου, Χριστός Ἀνέστη,
Παρηκολούθησα μετά μεγίστης προσοχῆς «τήν ἀντιπαράθεση ἰδεῶν» μεταξύ σας, τῆς φιλολόγου καί Ἐκπαιδευτικοῦ στό Γυμνάσιό μας κυρίας Σοφίας Ἀρμελινιοῦ-Δεπάστα καί τοῦ ἐκλεκτοῦ οἰκονομολόγου καί μέλους τοῦ Δ.Σ τοῦ Συνδέσμου μας κυρίου Ἀλκιβιάδου(Ἂλκη) Ν. Λεμπέση, σχετικῶς μέ τήν μαθητική ἂσκηση « Ἡ ἐπιγραφή στήν Ἱερά Μονή τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου στήν Φυτειά ὑπῆρξε ἀληθινή ἢ κατέστη «fake news» ;».
Θά ξεκινήσω τήν παρέμβασή μου δηλώνοντας ὃτι τόσο ἡ Σοφία ὃσο καί ὁ Ἂλκης εἶσθε συνεργᾶτες μου καί σᾶς τιμῶ ἰδιαιτέρως καί τούς δύο ἐξ ἲσου. Γνωρίζω τίς οίκογένειές σας καί σέ αὐτές ἀναγνωρίζω ἀνθρώπους βαθειά εὐλαβεῖς, καλούς πατριῶτες καί μέ ἒντονα Ἑλληνοχριστιανικά χαρακτηριστικά. Ὡς ἐκ τούτου, εἶμαι πεπεισμένος ὃτι καί οἱ δύο ἒχετε γαλουχηθῆ καί ἐμφορεῖσθε ἀπό αὐτές τίς παραπάνω ἀρχές μέσα στίς ὁποῖες ἒχετε μεγαλώσει καί ἐνηλικιωθῆ.
Ὃσον ἀφορᾶ στήν ἐπίμαχη μαθητική ἂσκηση ἡ ὁποία καί ἐδημιούργησε τήν γόνιμη κατ’ ἐμέ ἀντιπαράθεση (διότι μᾶλλον ἀφύπνισε πολλούς ἡ παράθεση τῶν ἱστορικῶν γεγονότων, εἲτε θετικά εἲτε ἀρνητικά), ἂς μοῦ ἐπιτραπῆ νά παραθέσω τήν δική μου ἂποψη κάτω ἀπό τό πρῖσμα τῆς διττῆς μου ἰδιότητος, δηλαδή τοῦ Προέδρου τοῦ ἱστορικοῦ Συνδέσμου Σιφνίων (μέ 125ετῆ δραστηριότητα) καί τοῦ Κοινοτικοῦ(Δημοτικοῦ) Συμβούλου Σίφνου :
- Εἶναι ἀδιαμφισβήτητο γεγονός ὃτι μέ τήν πάροδο τῶν ἐτῶν ἡ «Σιφνιακή γνώση» διαλύεται. Μετά τήν φωτεινή περίοδο τοῦ 20ου αἰῶνος, ὃπου ἒλαμψαν μεγᾶλες μορφές τῆς σύγχρονης Ἑλληνικῆς Γραμματείας ὃπως ὁ Ἀριστομένης Προβελέγγιος, ὁ Ἰωάννης Γρυπάρης, ὁ Ἀπόστολος Μακράκης, ὁ Ἰάκωβος Χ, Δραγάτσης, ὁ Κωνσταντῖνος Α. Διαλησμᾶς, ὁ Θεοδόσιος Σπεράντζας, ὁ Ἀντώνιος Ζηλήμων, ὁ Γεώργιος Μαριδᾶκις, ὁ Μανώλης Κορρές καί πολλοί ἂλλοι σέ τοπικό ἐπίπεδο, ὃπως ὁ Ἀντώνιος Τροῦλλος, ὁ Νικόλαος Καλαμάρης, ὁ Γεώργιος Πρόκος, ὁ π. Φιλάρετος Βιτάλης κλπ. οἱ ὁποῖοι ἀνέδειξαν τήν ἐνυπάρχουσα Σιφνιακή Γραμματεία καί ἱστορία, ἐπῆλθε στόν 21ο αἰώνα ἡ «σιωπἠ τῶν ἀμνῶν» μέ φωτεινή καί μοναδική ἐξαίρεση ἒως καί σήμερα τοῦ ἀειμνήστου Ναξίου τήν πατρίδα ἀλλά Σιφνίου τήν καρδία, Νικολάου Γ. Προμπονᾶ ὁ ὁποῖος ἐπεδίωξε μετά τήν συνταξιοδότησή του, νά ἀφήση παρακαταθήκη στούς νεοΣιφνίους τήν «Σιφνιακή γνώση» τήν ὁποίαν διαισθανόταν ὃτι ἂνευ τῆς παρεμβάσεώς του θά ἒπεφτε σέ λήθη.
- Εἶναι ἐπίσης γεγονός ὃτι ἡ «Σιφνιακή γνώση» ἀποδομεῖται μέσα ἀπό τήν ἂναρχη ἀνάπτυξη τοῦ ἱστορικοῦ τόπου μας ὁ ὁποῖος, λόγω τοῦ μοναδικοῦ φυσικοῦ κάλλους του τό ὁποῖο ἐφρόντισαν οἱ προπάτορες μας νά μᾶς παραδώσουν ἂθικτο (ἀναπτύσσοντας ἒντονη κοινωνική συνείδηση μέ ὑψηλή κοινωνική μόρφωση), προσελκύει «ξένους στά ἢθη μας καί ἀπαίδευτους ἐπενδυτές» οἱ ὁποῖοι γιά τό μόνον πού ἐνδιαφέρονται εἶναι τό πρόσκαιρο προσωπικό τους ὂφελος . Χαρακτηριστικό παράδειγμα ἡ καταστροφή τήν τελευταία πενταετία σημαντικοῦ ἀριθμοῦ μοναδικῶν ἀρχαιοτήτων καί μνημείων τά ὁποῖα εἶχαν παραμείνει ἂθικτα γιά 2.500 ἒτη. Ἐφρόντισαν ὃμως ἀπό τήν μία οἱ ἐν λόγω ἐπενδυτές καί οἱ ντόπιοι «νταλαβεριντζῆδες» τους καί ἀπό τήν ἂλλη οἱ ἀδιάφοροι «δῆθεν κτηνοτρόφοι» οἱ ὁποῖοι ἐνδιαφέρονται μόνον γιά τό κρέας τῶν ζώων τους καί ὂχι γιά τήν βοσκή τους, νά σαρώσουν τήν «Σιφνιακή γνώση» ἡ ὁποία δυστυχῶς μέ συμμέτοχο τήν ἀδιαφορία τῆς Ἐφορείας Ἀρχαιοτήτων Κυκλάδων (ΕΦΑΚΥΚ) ἀποδομεῖται πλήρως (κατέχω ἀμέτρητο φωτογραφικό ὑλικό ἀπό τό 1981 ἒως σήμερα καί ἒχω πραγματοποιήσει ἀμέτρητες παρεμβάσεις, ἀλλά δυστυχῶς κανείς δέν ἐνδιαφέρεται).
- Παραμένει ἐπίσης γεγονός ὃτι ἡ Τοπική Αὐτοδιοίκηση ἡ ὁποία θά ἒπρεπε νά εἶναι ὁ θεματοφύλακας τῆς διασώσεως τῆς «σύνολης παραδόσεως», δηλαδή τῶν ἀρχαίων μνημείων, τῶν βυζαντινῶν μνημείων, τῶν μεταβυζαντινῶν μνημείων, τῶν νεωτέρων μνημείων καί τῆς νεωτέρας γραπτῆς γραμματείας, διαχρονικά περί ἂλλων τυρβάζει. Τό μόνον πού τήν ἀπασχολεῖ εἶναι, νά μήν θιγῆ ούδείς ψηφόφορος της καί ἰδιαιτέρως τά πρόσκαιρα οἰκονομικά ὀφέλη τους. Ἒτσι ὃμως «ἱστορική γνώση» δέν διατηρεῖται, ἀντιθέτως καταστρέφεται. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εἶναι ὃτι οὐδέποτε καί οὐδεμία Δημοτική Ἀρχή δέν ἒχει προτείνει μία «κήρυξη» μέ συγκεκριμένους ὃρους, συγκεκριμένο πλαίσιο, περιεχόμενο καί χαρακτηριστικά, μέ ἀποτέλεσμα οἱ «νταλαβεριντζῆδες» παντός εἲδους νά καταστρέφουν τά πάντα καί μέ τόν πιό χυδαῖο τρόπο (τελευταίως εἲδαμε καί ἀπετυπώσαμε μωσαϊκό πλακόστρωτο μέ πλᾶκες Καρύστου στό κέντρο ἐπωνύμου κατεδαφισθέντος ἀρχαίου πὐργου, ἐπωνύμου ἀλλοδαποῦ ἰδιοκτήτου !).
- Ἐρχόμενοι λοιπόν στήν συγκεκριμένη παρέμβασή μου, θά ἢθελα νά ἀναφερθῶ καί νά ἀπευθυνθῶ στούς Σιφνίους Ἐκπαιδευτικούς μας ὡς τήν μοναδική πλέον πηγή σωτηρίας τῆς «Σιφνιακῆς Γνώσεως» καί συνεπῶς τοῦ σεβασμοῦ τῶν σημερινῶν μαθητῶν κι αὐριανῶν πολιτῶν, τοῦ μικρόκοσμου τῆς Σίφνου μας. Ἀπ’ ὃτι γνωρίζω στο νησί μας ὑπηρετοῦν σήμερα ἒξι Σίφνιοι καθηγητές και δημοδιδάσκαλοι (θεωρῶ Σιφνίους καί τούς/τίς συζύγους). Στό πλαίσιο αὐτό, οἱ Ἐκπαιδευτικοί αὐτοί σέ συνεννόηση & ὑλική ἀρωγή ἀπό τό Πολιτιστικό Κέντρο Σίφνου(Δῆμος Σίφνου & Εὐγενίδειο Ἳδρυμα) καί τόν διαχρονικό θεματοφύλακα τοῦ πολιτιστικοῦ θησαυροῦ τῆς Σίφνου, Σύνδεσμο Σίφνίων {χορηγοί}, νά προβοῦν σέ συγκεκριμένες ἐτήσιες δρᾶσεις μέ προσυνεννοημένη στόχευση καί βράβευση τῶν μαθητικῶν ὁμάδων οὓτως ὣστε σέ λίγα μόνον ἒτη καί σέ συνεχῆ ἐτήσια βάση οἱ μαθητές τῆς Σίφνου νά κατανοήσουν γιά ὃλη τήν ὑπόλοιπη ζωή τους τήν ἀξία τοῦ τόπου τους και τῶν προπατόρων τους.
- Κατ’ αὐτόν τόν τρόπο καί ἀφοῦ ἒχει ὑπάρξει ἡ ἀπαραίτητη ἀνταλλαγή ἀπόψεων καί γνώσεως μεταξύ δημοδιδασκάλων, καθηγητῶν & «χορηγῶν» ἀπό τήν ἀρχή τῆς σχολικῆς περιόδου, θά ὑλοποιοῦνται οἱ πολιτιστικές δρᾶσεις καί πρίν τήν λήξη τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ ἒτους θἀ χορηγοῦνται κατόπιν προτάσεως τῶν Ἐκπαιδευτικῶν μας, τά θεσμοθετημένα ἒπαθλα καί ἀνταμοιβές (βιβλία, δωρεάν συμμετοχή σέ σχολικές ἐκδρομές, κλπ).
- Γιά ἀναλογισθεῖτε ἓνα τέτοιο πλαίσιο συνεργασίας τί πνευματικά ὀφέλη θά ἀπέφερε σέ ὃλες τίς συνεργαζόμενες πλευρές ; Οἱ Ἐκπαιδευτικοί θά εἶχαν ἓνα ξεκαθαρισμένο πλαίσιο πνευματικῶν ἀσκήσεων ἂνευ διαπληκτισμῶν καί ἀμφισβητήσεων, οἱ μαθητές θά ἀνέπτυσσαν μαθησιακές δεξιότητες καί γνώσεις στόν μέγιστο βαθμό μέ ἠθικοϋλικές ἀνταμοιβές καί τέλος οἱ «χορηγοί» θά ἀπελάμβαναν τήν ἠθική ἱκανοποίηση ὃτι ἡ «Σιφνιακή γνώση» ἐμπεδώνεται ἀπό τίς νεώτερες γενεές καί τά Σιφνιακά ἒθιμα καί ἡ Σίφνος θωρακίζονται πολλαπλῶς ἀπό τήν εἰσερχομένη ἁλλοτρίωση.
- Τέλος, ἐπί τοῦ συγκεκριμένου θέματος τό ὁποῖο δέν ἀποτελεῖ τόσο τήν οὐσία τῆς παρεμβάσεώς μου ὃσο τά ἀνωτέρω ἀναγραφόμενα, πιστεύω ὃτι Σοφία ἒπραξες ἐσφαλμένα διαλέγοντας τέτοια θεματολογία διότι προϋπέθετε ἐξειδικευμένες γνώσεις καί βαθειά μελέτη τῆς σχετικῆς βιβλιογραφίας. Ἂς μοῦ ἐπιτρέψης νά σοῦ γνωρίσω ὃτι τό σχετικό θέμα τοῦ «Παιδευτηρίου τοῦ Ἀρχιπελάγους» , ἑνός ἀπό τά πέντε μόνον λειτουργοῦντα Ἑλληνικά Σχολεῖα τοῦ Γένους κάτω ἀπό τόν Ὀθωμανικό ζυγό, μέ εἶχε ἀπασχολήσει ἒντονα ὃταν ἐδιάλεγα τό θέμα τῆς διδακτορικῆς μου διατριβῆς στήν Θεολογική Σχολή τοῦ ΕΚΠΑ διότι ἀπό τίς πηγές ἐγνώριζα γιά την ἒντονα πατριωτική δράση τοῦ τετράκις Σιφνίου Πατριάρχου Ἰωαννικίου Β’ κατά τήν περίοδο 1646-1656, πρώην μαθητοῦ τῆς Σχολῆς, καί ἰδιαιτέρως τήν πρωτοφανῆ στασιαστική του στάση κατά την πολιορκία τῆς Ἐνετικῆς Κάντια (Ἠρακλείου Κρήτης) ἀπό τούς Ὀθωμανούς ὃσο καί τήν συνεκστρατεία του μέ τόν Μοροζίνη γιά νά ξεσηκώσουν τούς νησιῶτες ἐναντίον τῶν Ὀθωμανῶν. Σέ αὐτό τό περίγραμμα λοιπόν δέν εἶναι καθόλου παράξενο νά ἒχη γραφῆ μἰα τέτοια διακήρυξη ἐλευθερίας αὐτήν τήν ἐποχή. Τό τραγικό εἶναι νά ἒχη χαθῆ ἡ ἐπιγραφή ἡ ὀποία ὑπῆρξε ὁπωσδήποτε διότι οὒτε ὁ Τροῦλλος οὒτε ὁ Γκητᾶκος θά τολμοῦσαν νά γράψουν ψέμματα γιά ἓνα τόσο σοβαρό θέμα πολύ δέ περισσότερο νά παραχαράξη ὁ Καθηγητής Γκητᾶκος μία ἐπιγραφή γιά νά ἀποδείξη ὃτι στήν ἢδη ἐπαναστατημένη Σίφνο (ὃπως προέγραψα αὐτήν τήν περίοδο περιδιάβαινε ὁ Σίφνιος Πατριάρχης πρώην μαθητής τῆς Σχολῆς τά Κυκλαδονήσια καί ἐξεσήκωνε τούς νησιῶτες ὑπέρ τῶν Ἐνετῶν) ἐπικρατοῦσε ἐπαναστατική ἀναταραχή (ἂλλωστε μία ἐρώτηση στήν κ. Ἐλένη Τρούλλου ἡ ὁποία ἐγνώριζε τά πᾶντα περί τῶν δραστηριοτήτων τοῦ Ἀ. Τρούλλου πιστεύω ὃτι θά ξεκαθάριζε τά πράγματα) ! Τό ὃτι δεν ἀνευρέθη ὓστερα ἀπό 65 ἒτη, μᾶλλον κόλαφος γιά τούς νεοΣιφνίους εἶναι παρά ἀνακάλυψη. Προσυπογράφω τήν πρότασή σου Ἂλκη γιά ἀνεύρεση τῶν ἐπιγραφῶν οἱ ὁποῖες ἀναφέρονται στό χρήσιμο ἀπό πλευρᾶς πηγῶν βιβλίο τοῦ Μ. Χ. Γκητάκου διότι φωτίζουν τό προεπαναστατικό κλῖμα τό ὁποῖο ἐπικρατοῦσε στήν Σίφνο καί ἀποδεικνύουν ὃτι μπαρουτοκαπνισμένοι καλόγεροι καί φωτισμένοι πατριῶτες Ἀρχιερεῖς ἐλευθέρωσαν τήν Πατρίδα μέ τήν βοήθεια βαθειά μορφωμένων Δασκάλων οἱ ὁποῖοι προέτασσαν τό «Μάχου πρῶτα ὑπέρ Πίστεως καί ὓστερα ὑπέρ Πατρίδος».
Μάλιστα ὡς Σύνδεσμος Σιφνίων προτιθέμεθα νά ἀθλοθετήσωμε 1ο , 2ο καί 3ο Βραβεῖο γιά τίς μαθητικές ὁμᾶδες τίς ὁποῖες θά δημιουργήσουν πρός τοῦτο οἱ Ἐκπαιδευτικοί μας (ὃπως τό πράττουν ὡς ἂσκηση κατά τήν ἐπίσκεψή τους κάθε Ὀκτώβριο στό Ἱστορικό & Λαογραφικό Μουσεῖο μας) , γιά τήν ἀνακάλυψη ὃσο περισσοτέρων ἐπιγραφῶν εἶναι δυνατόν.
- Τελειώνοντας, θά ἢθελα νά ὑπενθυμίσω στούς Ἐκπαιδευτικούς μας ὃτι ἀκόμη περιμένομε τήν Ἀνακοίνωση τῆς ἀσκήσεως γιά τήν ταυτοποίση τῶν προσώπων τά ὁποῖα ἐνεφανίζοντο στήν προβολή τῆς ταινίας «Τά φτερά τῆς Ἐλπίδος-Wings of Hope» τήν ὁποίαν ἐπαρουσιάσαμε τήν 24ην Ὀκτωβρίου 2020 στό Ἡρῶον σέ παγκόσμια πρώτη ἐκτέλεση.
Πάντα στήν διάθεσή σας,
Ἀντώνιος Γ. Ζαμπέλης
Κοινοτικός Σύμβουλος Ἀπολλωνίας Σίφνου
Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Σιφνίων
