Ο Γρηγόριος Ζ΄ (κατά κόσμον Ζερβουδάκηςή Παπαδοσταυρινός, 21 Σεπτεμβρίου 1850 – 17 Νοεμβρίου 1924) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως από τις 6 Δεκεμβρίου 1923 ως τις 17 Νοεμβρίου 1924.
Γεννήθηκε γύρω στο 1850 στο Σταυρί (Απολλωνία) της Σίφνου. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, από την οποία αποφοίτησε το 1882, αφού υπέβαλε διατριβή με τίτλο «Περί της γνησιότητος των τεσσάρων Ευαγγελίων». Υπηρέτησε στη Μητρόπολη Ρόδου από διάκονος μέχρι και πρωτοσύγκελος.
Ας δούμε τι εγαψε το orthodoxia.info για το μνημόσυνο που τελέστηκε στην μνήμη του:
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος την Κυριακή προεξήρχε της Θείας Λειτουργίας στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου Πριγκήπου, κατά την οποία τελέστηκε Μνημόσυνο για τον προκάτοχό του αοίδιμο Οικουμενικό Πατριάρχη Γρηγόριο Ζ΄, ιδρυτή της Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων και τους αειμνήστους ποιμενάρχες αυτής.
Με τον Παναγιώτατο συλλειτούργησαν οι Μητροπολίτες Γέρων Πριγκηποννήσων κ. Δημήτριος, Μυριοφύτου και Περιστάσεως κ. Ειρηναίος, Μύρων κ. Χρυσόστομος, Ιλίου, Αχαρνών και Πετρουπόλεως κ. Αθηναγόρας, Καλλιουπόλεως και Μαδύτου κ. Στέφανος, Κυδωνιών κ. Αθηναγόρας, Σηλυβρίας κ. Μάξιμος, Σμύρνης κ. Βαρθολομαίος, και Σελευκείας κ. Θεόδωρος.
Τον επιμνημόσυνο λόγο κήρυξε ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας κ. Μελίτων, ο οποίος, μεταξύ άλλων, τόνισε: “Ύμνος βρότειος άπας αληθώς ηττάται συνεκτείνεσθαι σπεύδων ενώπιον του βιουμένου θεοπρεπούς και ξένου μυστηρίου. Διότι κατά τον αιώνα τούτον και εν Πριγκηποννήσοις ηγέρθησαν τρόπαια έμψυχα και άψυχα, εχθροί ποικιλώνυμοι κατέπεσαν και απερρύησαν και η δόξα Κυρίου εις τον περίκλυτον τούτον Ναόν του Αγίου Δημητρίου, το σέμνωμα της νήσου ταύτης και της οικουμένης όλης και των Πριγκηπιανών, αστράπτει.
Διότι, ενταύθα ιερουργείται το μυστήριον της ζωής και της αθανασίας, υπό θεοσόφων Ποιμένων, οίτινες οδηγούν τον λαόν προς τρίβους αφθαρσίας, προς της αγάπης τον ακρότατον όρον, άλλοτε σταλαγμούς δακρύων προσφέροντες, πάντοτε αγάπης μέρισμα ιερουργούντες αρρήτως και ανεκφράστως. Ότι ενταύθα αίδιος ευφροσύνη δοξολογίας του «ανεικάστου πλήθους των οικτιρμών» του Κυρίου των μακαρίως φοβουμένων Αυτόν και τας τρίβους των εντολών Αυτού βαδιζόντων. Και εκείσε, ένθα αναπαύονται Γρηγόριος ο Ζ΄και Αγαθάγγελος, Θωμάς, Δωρόθεος, Κωνσταντίνος, Αγάπιος, Καλλινίκος, Συμεών και Ιάκωβος οι μακάριοι Ιεράρχαι, ευλαβείς λευίται της Χάριτος και λαός Ορθόδοξος πιστός και ευσεβής, Ρωμηοί ευλογημένοι, οι οποίοι άλλοτε εν πειρασμοίς, άλλοτε εν κινδύνοις, άλλοτε εν χαρά και αγαλλιάσει επί τε τοις ιδίοις κατορθώμασι και ιδία επί τη θεόθεν παρεχομένη εύλογία μακράν και καρποφόρον επεδείξαντο πολιτείαν και «σπείραντες εν δάκρυσιν ενθέοις, θερίζουν νυν στάχυας εν χαρά αειζωίας και τα βραβεία της νίκης» και τα «γέρα των βεβιωμένων».
Διό και ημείς οι περιλειπόμενοι σήμερον, η Παναγιότης Σας, η σεβασμία Ιεραρχία, ο κλήρος και ο λαός, και ο νυν ευπρεπώς, θεαρέστως, δημιουργικώς και ανυστάκτως επαγρυπνών επί το στίγμα αυτών Ποιμενάρχης των Πριγκηποννήσων αδελφός Δημήτριος, οι πολλοί βλεφάροι ιδόντες, πάντες όμως καρδίας πόθω πεπιστευκότες, παγκόσμιον πλέκομεν χορείαν και ως άλλοι τρισόλβιοι Παίδες υμνούμεν και υπερυψούμεν τους διά πυρός και σιδήρου δοκιμασθέντας και μαρτυρήσαντας, αρετήν περιζωσαμένους, πράξιν και θεωρίαν μοναδικήν.
Απέβησαν μεμαρτυρημένως οι αείμνηστοι Ιεράρχαι των πιστών αναμφίβολον καύχημα, καταδείξαντες εμπράκτως μωρίαν τας των ποικίλων συζητητών κρίσεις διά τα καθ’ ημάς και μαρασμόν τους ποικίλους μύθους των ποιητών ουχί έργων αλλά κρίσεων και επικρίσεων, διό και επληρώθησαν αι σαγήναι των ολίγων, του «μικρού ποιμνίου», θεικής αγαθότητος και ελπίδων, κατέστησαν δε την Ιεράν ταύτην Μητρόπολιν κιβωτόν σωτηρίας, ασάλευτον πύργον και τείχος απόρθητον, ως μαρτυρεί η σημερινή όψις της.”
Εκκλησιάστηκαν οι Αρχιερείς Γέρων Δέρκων κ. Απόστολος, Ανθηδώνος κ. Νεκτάριος, Επίτροπος του Πανάγιου Τάφου στην Πόλη, Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέας και ο Θεοφιλ. Αραβισσού κ. Κασσιανός, ο Εξοχ. Πρέσβυς κ. Κωνσταντίνος Κούτρας, Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος στην Πόλη, Άρχοντες Οφφικιάλιοι της Μ.τ.Χ.Ε., ομογενειακοί κοινοτικοί παράγοντες, και πλήθος πιστών από τα Πριγκηπόννησα, την Πόλη και όμιλος προσκυνητών από την Φλώρινα. Επίσης, παρέστη ο Δήμαρχος Πριγκηποννήσων (Adalar) Εντιμ. κ. Ali Ercan Akpolat.
Στην ομιλία του o Οικουμενικός Πατριάρχης επεσήμανε, μεταξύ άλλων, τα εξής: “Ποτέ η ιστορία της Εκκλησίας δεν ήτο ειδυλλιακή, καθ’ ότι είναι συνυφασμένη μετά των αεί απροβλέπτων ιστορικών εξελίξεων. Ευδοκεί όμως πάντοτε ο πανσθενής, παντεπόπτης και πάνδωρος Κύριος και χαρίζεται εις τον λαόν αυτού θυσιαστικούς Ποιμένας, διά να τον στηρίζουν και να τον καθοδηγούν εν καιροίς κλύδωνος, να ενθαρρύνουν δε τας δράσεις, την δημιουργικότητα και την πρόοδόν του εν καιροίς ευδίας και γαλήνης.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος Ζ’ και οι οκτώ αρχιερατεύσαντες εν τη Ιερά Μητροπόλει Πριγκηποννήσων, απόφοιτοι άπαντες της Τροφού Ιεράς Θεολογικής Σχολής Χάλκης, υπήρξαν αυθεντικοί φορείς του πνεύματος του Φαναρίου, πνεύματος ακλονήτου εμπιστοσύνης εις την θείαν πρόνοιαν, αμετακινήτου πιστότητος εις την αποστολοδίδακτον παράδοσιν του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ήθους φιλανθρωπίας, διακονίας και φιλογενούς μερίμνης διά το άνωθεν εμπεπιστευμένον εις αυτούς ποίμνιον.
Ηγωνίσθησαν άπαντες τον καλόν αγώνα με σύνεσιν και γενναιότητα, με ευήκοον ούς ενώπιον των σημείων των καιρών, με γνώμονα πάντοτε το γνήσιον συμφέρον της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, ασυμβίβαστοι εις τα ουσιώδη, εις τα όσια και τα ιερά, όμως «εξαγοραζόμενοι τον καιρόν» με φρόνησιν, επ’ αγαθώ πάντοτε της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας και της Ρωμιοσύνης, αντιπαλαίοντες τα δεινά, τα περιστασιακά και τα μόνιμα.”
Στην συνέχεια, απευθυνόμενος προς τον Μητροπολίτη Γέροντα Πριγκηποννήσων, ο Παναγιώτατος είπε: “Και υμείς, αγαπητέ αδελφέ Μητροπολίτα Πριγκηποννήσων κύριε Δημήτριε, συνεχίζετε την παράδοσιν ταύτην. Γνωρίζετε καλώς όσα σήμερον συγκροτούν τον κόσμον, εντός του οποίου η Εκκλησία ζη και καλείται να μαρτυρή τον λόγον «περί της εν ημίν ελπίδος» (βλ. Α΄ Πετρ, γ΄, 15). Αξιοποιείτε την πείραν του παρελθόντος δημιουργικώς εν τω παρόντι, στοιχούντες τω προστάγματι του Κυρίου να τυποθετώμεν τον λύχνον «επί την λυχνίαν».
Και εις το πρόσωπόν σας, όπως και εις όλην την ιστορικήν πορείαν της Μεγάλης Εκκλησίας, επιβεβαιούται η αλήθεια ότι «Όπου αυξάνεται ο κίνδυνος, μεγαλώνει και αυτό που σώζει». Σώζει δε τα πράγματα η καρτερία και η ελπίς, η πεποίθησις ότι εδώ είναι η πατρώα ημών γη, η εμπιστοσύνη εις την πρόνοιαν του Θεού, αι οποίαι ενέπνεον και εμπνέουν την δράσιν των πνευματικών ταγών και του χριστωνύμου λαού. Αι θεοδώρητοι αξίαι της Ορθοδόξου ημών παραδόσεως συγκροτούν πρότασιν ζωής, η οποία δίδει εις τον βίον και τα έργα μας πνοήν και προοπτικήν αιωνιότητος.
Ενθυμούμεθα ότι κατά την ενθρόνισίν σας κατά Απρίλιον του έτους 2018, σας προετρέψαμεν να αναδειχθήτε στοργικός και πατρικός ποιμήν διά τα πνευματικά σας τέκνα εις την Επαρχίαν σας. Είπομεν ότι το μικρόν ποίμνιον αποτελεί ευκαιρίαν προσωπικής επικοινωνίας με τον καθένα. Το επράξατε και σας συγχαίρομεν δι’ αυτό.
Δεθήκατε με την ιστορικήν Επαρχίαν σας, μίαν Μητρόπολιν με ανεξίτηλον την σφραγίδα της Ρωμιοσύνης, με τα μνημεία, τας ιεράς μονάς και τα προσκυνήματά της, με την γεραράν Θεολογικήν μας Σχολήν, απόφοιτος του Λυκειακού Τμήματος της οποίας είσθε, άγιε αδελφέ. Επαινούμεν επίσης την καλήν λειτουργίαν των εκκλησιαστικών πραγμάτων εις την Επαρχίαν σας, αντανάκλασιν της διοικητικής πείρας, την οποίαν απεκτήσατε κατά την μακράν θητείαν σας εις την Πατριαρχικήν Αυλήν.
Δεόμεθα του Θεού της αγάπης, του δωρησαμένου υμίν πεντήκοντα έτη ιερωσύνης, εξ ων τα τριάκοντα τέσσαρα αρχιερωσύνης, όπως ευλογή την υμετέραν φίλην Ιερότητα, τον περί υμάς ιερόν κλήρον και τον θεοσεβή λαόν, τον ενταύθα και τον εν απάση τη δεσποτεία Κυρίου, χαρίζηται δε πάσιν υμίν υγείαν, πνευματικήν ευφροσύνην και πάσαν δόσιν αγαθήν, προς δόξαν του υπερουρανίου ονόματος Αυτού.”
Προηγουμένως, τον Παναγιώτατο προσφώνησε ο επιχώριος Μητροπολίτης Πριγκηποννήσων, ο οποίος, μεταξύ άλλων, είπε: “Με την Υμετέρα Σεπτή φυσική παρουσία και με την επ’ελπίδι Αναστάσεως προσδοκία των εν Κυρίω αναπαυομένων εν τη επέκεινα του κόσμου ζωή πατέρων και αδελφών μας εν τη διακονία της μαρτυρικής Μητρός Εκκλησίας και της τιμωμένης ταύτης Επαρχίας της, Γρηγορίου Πατριάρχου και Αγαθαγγέλου, Θωμά, Δωροθέου, Κωνσταντίνου, Αγαπίου, Καλλινίκου, Συμεών και Ιακώβου των Μητροπολιτών αυτής, κατακλείομεν τας υπό της Υμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος ευλογηθείσας ευμνημόνους ιεράς λειτουργικάς παραστάσεις και λοιπάς επετειακάς εκδηλώσεις της εκατονταετηρίδος της Ιεράς Μητροπόλεως Πριγκηποννήσων.
Επί τούτοις, η προς τον Πανάγαθον Θεόν αέναος ευγνωμοσύνη πάντων ημών είναι πηγαία και διηνεκής. Ως γνωστόν, η Ιερά αυτή Επαρχία της Μητρός Εκκλησίας οφείλει την ίδρυσίν της εις την ένεκα της μεσολαβησάσης Μικρασιατικής τραγωδίας αιφνιδίαν διασάλευσιν της κανονικής λειτουργίας του Θρόνου, συμφώνως και προς τα όσα ο ιδρυτικός αυτής Τόμος διαλαμβάνει.
Παρά το εξ αυτής όμως προκληθέν βαθύτατο και πάγκοινο ανά την κληρουχία του Θρόνου εκκλησιαστικό και ομογενειακό άλγος μετ΄ ανελπίστων συνεπειών, ο Πάνσεπτος Οικουμενικός Θρόνος, παρακατατιθέμενος πάντοτε εις μόνην την Πρόνοιαν του Θεού το αύριον της ζωής και μαρτυρίας του, ουδ’ επί στιγμήν κατέλιψε και τότε, εν τω μαρτυρικώ προσώπω Γρηγορίου του Ζ΄ και των διαδόχων αυτού, τον μυστικόν αγώνα της θεαρέστου καρτερίας και της εις Χριστόν ελπιδος και πίστεως.
Και επέβλεψεν εν τέλει εξ ύψους αγίου Του ο μόνος της ιστορίας του κόσμου εξουσιαστής και της Εκκλησίας ιδρυτής και οικοστρόφος Κύριος, επιτρέψας την συνέχισιν της απ’αιώνων διακονίας του Θρόνου εις την καθηγιασμένην Ιεράν Έδραν του, καθ’ην στιγμήν κατά τας ζοφώδεις εκείνας ημέρας της των πάντων ταραχής, πολλοί διελογίζοντο την τελευτήν της ενταύθα παραμονής του.
Αμέσως μετά, στο Κοινοτικό Κοιμητήριο, ο Παναγιώτατος τέλεσε τρισάγιο για τους εκεί αναπαυομένους τέσσερεις Μητροπολίτες Πριγκηποννήσσων. Στη συνέχεια ο Παναγιώτατος παρέστη στη δεξίωση που δόθηκε στο Μητροπολιτικό Μέγαρο της Πριγκήπου και ακολούθως παρακάθησε στο γεύμα που προσέφερε ο Ποιμενάρχης.
Χθες, Σάββατο, ο Πατριάρχης ευλόγησε το επίσημο δείπνο που παρέθεσε ο Σύνδεσμος Υποστηρίξεως Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων στο πλαίσιο εσπερίδος που διοργάνωσε με θέμα “Η Ρωμιοσύνη σήμερα, αύριο, πάντοτε”. Ο Παναγιώτατος απηύθυνε χαιρετισμό προς τους παρισταμένους, ενώ προηγουμένως μέλη του Δ.Σ. και κοινοτικοί παράγοντες πραγματοποίησαν σύντομες ομιλίες επί επικαίρων ομογενειακών θεμάτων.
