Η μείωση των τροχαίων και των θυμάτων, την οποία διαφήμιζε υπερήφανα η Πολιτεία τα προηγούμενα χρόνια, φαίνεται ότι σε μεγάλο βαθμό οφειλόταν κυρίως στη συρρίκνωση της κυκλοφορίας την εποχή των μνημονίων και ακολούθως στις διετείς απαγορεύσεις της πανδημίας. Ωστόσο από το 2021 και μετά ο αριθμός των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους στην άσφαλτο εμφανίζει ξανά αυξητικές τάσεις.
Μόνο το 2024 σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ σκοτώθηκαν σε τροχαία 665 άνθρωποι. Την άσχημη τροπή επιβεβαιώνουν και τα προκαταρκτικά στοιχεία της Ευρωπαικής Επιτροπής, σύμφωνα με τα οποία, τα θύματα στους ελληνικούς δρόμους την περασμένη χρονιά, ανήλθαν σε 64 άτομα ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όταν μόλις ένα χρόνο πριν, το 2023, η αντίστοιχη αναλογία ήταν 61 θύματα ανά εκατομμύριο κατοίκων. Η δραματική αυτή επίδοση φέρνει τη χώρα μας στην τρίτη θέση από τό τέλος στην ευρωπαική κατάταξη, μετά τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία ως προς τον αριθμό των θυμάτων από τροχαία. Ετσι, ενώ συγκριτικά με τη διετία 2017 – 2019, ο αριθμός των θυμάτων στην Ελλάδα εμφανίζεται μειωμένος κατά 6%, ο ρυθμός της μείωσης συγκριτικά με το 2019 πέφτει στο 3%, ενώ συγκρινόμενος με το 2023 είναι πλέον κατά 4% αυξημένος.
Η δραματική μεταστροφή επιβεβαιώνεται και από τον συνολικό αριθμό των ανθρώπινων απωλειών, ο οποίος για το 2024 ήταν 665 άνθρωποι, ο μεγαλύτερος της τελευταίας πενταετίας καθώς το 2020 είχαμε 524 νεκρούς, 624 το 2021, 654 το 2022 και 637 το 2023. Το μαύρο ρεκόρ συνεχίζεται, όπως φαίνεται, και το 2025, καθώς στο πρώτο δίμηνο του έτους μόνο στην Αττική άλλοι 17 άνθρωποι προστέθηκαν στη μαύρη λίστα των θυμάτων, 8 τον Ιανουάριο και 9 τον Φεβρουάριο.
Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η Ελλάδα έχει ήδη απομακρυνθεί μάλλον οριστικά από τον στόχο του λεγόμενο vision zero για μείωση κατά το ήμισυ του αριθμού των νεκρών σε τροχαία έως το 2030 και για μηδενισμό τους έως το 2050, όπως έχει αποφασίσει από το 2018 η Ευρωπαική Επιτροπή.
«Στην πράξη είναι ήδη ανέφικτος ο στόχος «50% το 2030» γεγονός που είχαμε από την πρώτη στιγμή επισημάνει μιας και στην ουσία δεν αποτελούσε στόχο αλλά ευχή», επισημαινει σε ανακοίνωσή του ο Πανελλαδικός σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα. Και συνεχίζει: «Αν πραγματικά στοχεύαμε σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα, να φτάσουμε από τους 624 νεκρούς του 2021 σε 312 το 2030 θα έπρεπε ήδη να έχει αποτυπωθεί μια πολύ σημαντική μείωση του αριθμού των νεκρών. Όχι μόνο δεν υπάρχει τέτοια τάση αλλά αντίθετα και τα τρία χρόνια μετά το 2021κάθε χρόνο είχαμε περισσότερους νεκρούς από ότι το 2021!».
Ο ΚΟΚ που αναθεωρείται αλλά ποτέ δεν τελειώνει
Και ενώ τα θανατηφόρα τροχαία αποτελούν μια σχεδόν καθημερινή πραγματικότητα στη χώρα μας, αυτό φαίνεται πως δεν κρίνεται αρκετό ώστε το τροχαίο με εγκατάλειψη το οποίο παραμένει πλημέλλημα να αναβαθμιστεί σε κακούργημα. Την ίδια στιγμή και η Πολιτεία εμφανίζεται ανίκανη να προχωρήσει ακόμα και στην αλλαγή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ), ο οποίος αν και χρονολογείται από το 2007 με τις κυκλοφοριακές συνθήκες να έχουν αλλάξει εντελώς από τότε, βρίσκεται υπό αναθώρηση από το 2019, δηλαδή εδώ και έξι χρόνια χωρίς ακόμα να έχει καταφέρει να βρει το δρόμο του προς τη Βουλή για ψήφιση.
Η δημόσια διαβούλευση μπορεί να έχει ολοκληρωθεί, αλλά η αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας στο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών φέρνει όπως φαίνεται και άλλες καθυστερήσεις, καθώς για το νομοσχέδιο θα πρέπει να ενημερωθεί και η νέα ηγεσία, διαδικασία που έχει όμως επαναληφθεί αρκετές φορές την τελευταία 6ετία σε κάθε αλλαγή προσώπων.
Την ίδια στιγμή οι νέες προτεινόμενες προβλέψεις του ΚΟΚ χαρακτηρίζονται τόσο από συγκοινωνιολόγους, όσο και ενδιαφερόμενους φορείς λίγο πολύ ως άτολμες κινήσεις διαχείρισης προστίμων.
«Η ατολμία θέτει σε κίνδυνο εκατομμύρια ζωές»
Ο Σύλλογος SOS Τροχαία Εγκλήματα μιλά για επανεκτύπωση «με γλωσσικές και τιμαριθμικές αναπροσαρμογές τον προηγούμενο Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που αποτελούσε επανεκτύπωση του αμέσως προηγούμενου ενω απέχουν από τις παγκόσμιες διυπουργικές συναντήσεις για την Οδική Ασφάλεια, όπως η πρόσφατη (18-20 Φεβρουαρίου) στο Μαρόκο με τη συμμετοχή 101 υπουργών, της ηγεσίας του ΠΟΥ και του ΟΗΕ».
Ακόμα και η πολυδιαφημισμένη μείωση του ορίου ταχύτητας στα 30 χλ. την ώρα στις πόλεις, αφορά τελικώς πολύ λιγότερους δρόμους από ό,τι αναμενόταν και επί της ουσίας η αποτελεσματικότητά της αυτοαναιρείται.
Το τελικό αποτέλεσμα ήταν αυτό που οδήγησε και στην πρώτη παραίτηση από την Εκτελεστική Επιτροπή της κυβερνητικής επιτροπής για την Οδική Ασφάλεια, η οποία μάλιστα συνοδεύτηκε και από σοβαρή καταγγελία για «ατολμία που θέτει σε κίνδυνο εκατομμύρια ζωές». Ο συγκοινωνιολόγος και εκπρόσωπος του CIVITAS για την Ελλάδα και την Κύπρο, Κοσμάς Αναγνωστόπουλος αποχώρησε στα τέλη Φεβρουαρίου από την Επιτροπή επισημαίνοντας πως ο τρόπος που διαμορφώθηκε η μείωση του ορίου ταχύτητας στα 30 χλμ. στις κατοικημένες περιοχές «αφήνει τις πιο κρίσιμες οδούς της πόλης έξω από την πρόβλεψη αυτή και έτσι η πολιτική του Υπουργείου για το θέμα φοβάμαι πως θα αστοχήσει για άλλη μια φορά λόγω της ατολμίας της, θέτοντας σε κίνδυνο εκατομμύρια ζωές για πολλές ακόμα δεκαετίες».
Χαρακτήρισε μάλιστα την πολιτική ηγεσία του υπουργείου «είτε ανίκανη είτε απρόθυμη να προωθήσει άμεσα τις αναγκαίες πολιτικές και έργα που απαιτούνται για την προστασία της ζωής των πολιτών της χώρας και αυτό δεν μου δίνει κανένα κίνητρο συμμετοχής και νομιμοποίησης ενός τέτοιου οργάνου».
Μιλώντας στο «Εθνος» ο κ. Αναγνωστόπουλος επισημαίνει πως «Βιώνουμε ένα δυστύχημα Τεμπών κάθε μήνα. Η Κρήτη μόνη της έχει αυτόν τον αριθμό θυμάτων κάθε χρόνο που περνάει. Κι όμως ενώ η κατάσταση στους αυτοκινητοδρόμους έχει βελτιωθεί, στις αστικές περιοχές βλέπουμε ένα ξεχείλωμα της λειτουργίας του δημόσιου χώρου που συμπαρασύρει και την οδική ασφάλεια», εξηγεί.
Αναφερόμενος στο τελικό κείμενο του ΚΟΚ, δηλώνει απογοητευμένος, καθώς όπως τονίζει, δεν παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις: «Στην Επιτροπή συζητήσαμε τα πάντα από την εκπαίδευση, την ευαισθητοποίηση, τα πρόστιμα έως την εφαρμογή ενός γενναίου προγράμματος αναπλάσεων, το οποίο είναι απαραίτητο προκειμένου να επιβληθεί το όριο των 30 χλμ. Τα 30 χλμ δεν είναι απλά πινακίδες και νόμοι. Στο εξωτερικό είναι η διαμόρφωση του δημόσιου χώρου που σε αναγκάζει να μην παρανομείς. Ειπώθηκαν πολλά και χρήσιμα από πολλούς φορείς και επιστήμονες στην Επιτροπή, αλλά στο τέλος το υπουργείο κατέληξε να ακολουθήσει την ‘ασφαλή’ πλευρά των πραγμάτων και όχι την ουσιαστική. Φαίνεται πως στην πραγματικότητα ήθελε τους φορείς και τους εμπειρογνώμονες όχι για να ακούσει τη γνώμη τους, αλλά για να ‘ευλογήσουν’ όποια απόφαση θα έπαιρνε».
Θάνατοι από τροχαία δυστυχήματα — προκαταρκτικά στοιχεία για το 2024
| 2023 | 2024 | 2023 | 2019 | Μ.Ο 2017-19 | ||
| EΕ | 46 | 44 | -3% | -13% | -15% | |
| Βέλγιο | 43 | 43 | 1.00% | -21.00% | -18.00% | |
| Βουλγαρία | 81 | 74 | -9% | -24% | -25% | |
| Τσεχία | 46 | 45 | -2% | -20% | -20% | |
| Δανία | 27 | 24 | -10% | -27% | -20% | |
| Γερμανία | 34 | 33 | -2% | -9% | -12% | |
| Εσθονία | 43 | 50 | 17% | 33% | 24% | |
| Ireland | 34 | 32 | -4% | 23% | 21% | |
| Ελλάδα | 61 | 64 | 4% | -3% | -6% | |
| Ισπανία | 38 | 35 | -4% | -2% | -4% | |
| Γαλλία | 48 | 48 | 1% | -1% | -4% | |
| Κροατία | 71 | 62 | -13% | -20% | -24% | |
| Ιταλία | 52 | 51 | 0% | -5% | -8% | |
| Κύπρος | 37 | 44 | 21% | -21% | -20% | |
| Λετονία | 75 | 59 | -22% | -16% | -20% | |
| Λιθουανία | 56 | 42 | -24% | -35% | -34% | |
| Λουξεμβούργο | 39 | 27 | -31% | -18% | -35% | |
| Ουγγαρία | 49 | 52 | 5% | -17% | -20% | |
| Μάλτα | 30 | 21 | -25% | -25% | -32% | |
| Ολλανδία | 34 | 31 | -10% | -6% | -4% | |
| Αυστρία | 44 | 38 | -13% | -16% | -15% | |
| Πολωνία | 52 | 52 | 0% | -35% | -34% | |
| Πορτογαλία | 61 | 60 | -1.00% | -8.00% | -4.00% | |
| Ρουμανία | 81 | 77 | -4% | -21% | -22% | |
| Σλοβενία | 39 | 32 | -17% | -33% | -31% | |
| Σλοβακία | 49 | 47 | -3% | -5% | -4% | |
| Φινλανδία | 33 | 31 | -5% | -17% | -23% | |
| Σουηδία | 22 | 20 | -8% | -5% | -21% | |
| Ελβετία | 27 | 28 | 6% | 34% | 15% | |
| Νορβηγία | 20 | 16 | -19% | -18% | -17% | |
| Ισλανδία | 21 | 33 | 63% | 117% | -3% |
Πηγή: www.ethnos.gr
