Το «ΙΟΝΙΟΝ» αγαπήθηκε πάρα πολύ στη Σίφνο.
Πρωτοδρομολογήθηκε στη γραμμή μας το 1978 και παρέμεινε μέχρι το 1992.
Δεκατέσσερα χρόνια γεμάτα όμορφα ταξίδια.
Το πλοίο ναυπηγήθηκε στην Ελλάδα το 1971.
Ξεκίνησε δρομολόγια στη γραμμή από Πειραιά για Σύρο-Πάρο-Νάξο-Άγιο Κήρυκο Ικαρίας-Καρλόβασι και Βαθύ Σάμου για την εταιρεία των αδελφών Στρίντζη και Σύρο-Τήνο-Μύκονο-Άγιο Κήρυκο Ικαρίας-Καρλόβασι και Βαθύ Σάμου.
Φωτογραφία από το περιοδικό ΑΡΓΩ
Με καπετάνιο τον καπετάν-Γεράσιμο Λεγάτο και Πρώτο μηχανικό τον μαστρο-Παναγή Στρίτζη.
Προς το τέλος του 1976 και το 1977 ταξίδεψε από Πάτρα για Σάμη-Ιθάκη.
Το 1978 πέρασε στους εφοπλιστές Μηνά Σταθάκη και Βασίλη Μανούσο και ήρθε στις Δυτικές Κυκλάδες.
Παράλληλα έκανε και την άγονη της Πελοποννήσου.
Συνήθως τις τέσσερις ημέρες ήταν στις Δυτικές Κυκλάδες και τις τρεις στην άγονη μέχρι το Καστέλι.
Φωτογραφία Αυγερινού Ναρλή
Το moto του ήταν “Σύνδεση Πελοποννήσου-Κρήτης και Δυτικών Κυκλάδων».
Το πλοίο αναχωρούσε από Πειραιά για Κυπαρρίσι-Γέρακα-Μονεμβασιά-Νεάπολη-Ελαφόνησο-Αγία Πελαγία-Γύθειο-Καψάλι-Αντικύθηρα-Καστέλλι Κισσάμου.
Για ένα διάστημα εξυπηρέτησε τη γραμμή από Πειραιά για Πάτμο-Λέρο-Κάλυμνο-Κω-Ρόδο-Χάλκη-Κάρπαθο-Κάσο-Σητεία.
Καπετάνιοι που το ταξίδεψαν όλα αυτά τα χρόνια ήταν ο καπετάν-Γεράσιμος Λεγάτος, ο καπετάν-Χριστόφορος Κοτσαμπάς, ο καπετάν-Λάζαρος Γαβαλάς, ο καπετάν-Γιώργος Σιγάλας, ο καπετάν-Βασίλης Λεονταράκης, ο καπετάν-Ανδρέας Μπενάκης και σίγουρα και κάποιοι ακόμα που θα προσθέσουμε.
Φωτογραφία Antonio Scrimalli από το αρχείου του Γιώργου Τόγια.
Η Μεγάλη Τετάρτη του 1978
Ποιος μπορεί να ξεχάσει την τρομερή Μεγάλη Τετάρτη του 1978 όταν το «ΙΟΝΙΟΝ» έκανε σχεδόν μιάμισι ώρα για να δέσει στη Σίφνο;
Ο πουνέντες ήταν αγριεμένος και αντιμαχόταν για τα καλά το πλοίο.
Ο καπετάνιος επί μιάμιση ώρα προσπαθούσε να δέσει το πλοίο και στο τέλος τα κατάφερε.
Τότε το πλοίο έδενε στο κεφαλόσκαλο του μόλου και ίσα-ίσα χωρούσε ο καταπέλτης του πλοίου στο μόλο. Τόσο στενός ήταν ο μόλος. Στη συνέχεια, βέβαια, επεκτάθηκε το 1989 και μέχρι σήμερα το πλοίο συνήθως δένει κάθετα σε σχέση με τον παλιό.
Πλοίαρχός του πλοίου ήταν τότε ο Καπετάν-Λάζαρος Γαβαλάς.
Ο καπετάν-Λάζαρος πάνω στη μανούβρα ζορίστηκε πολύ και για λόγους υγείας αποχώρησε από την εταιρεία. Στη συνέχεια δούλεψε για την εταιρεία του Νομικού, αλλά τη Σίφνο ποτέ δεν την ξέχασε. Επιστρέφει και αυτός συχνά, ιδίως κατά τον μεγάλο εορτασμό της Παναγίας της Χρυσοπηγής.
Αεροφωτογραφία από ένα πρακτορείο
1978-1992
Δεκατέσσερα ευτυχισμένα χρόνια
Στη γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων το «ΙΟΝΙΟΝ» έδωσε πραγματικά ρέστα.
Αγαπήθηκε πολύ από τον κόσμο και πρόσφερε πολλά στα νησιά μας.
Η Σίφνος είχε πάντα πολλά φορτηγά.
Ο κυρ-Αντώνης ο Μάμιδας μόλις το είδε το «ΙΟΝΙΟΝ» ενθουσιάστηκε.
Πίστεψε ότι η περιπέτεια να μπεις στο πλοίο το καλοκαίρι θα έπαιρνε επιτέλους τέλος. Πολύ σύντομα αποδείχθηκε ότι το καλοκαίρι και το «ΙΟΝΙΟΝ» άφηνε φορτηγά έξω για να πάρει Ι.Χ. στη θέση τους.
Μόνο με το «Μήλος Εξπρές» η κατάσταση βελτιώθηκε και μειώθηκαν τα φορτηγά που έμεναν έξω από το πλοίο.
Σε σχέση με το «Κατερίνα» η βελτίωση ήταν αισθητή.
Αλλά, σε σχέση με τα σημερινά πλοία το “ΙΟΝΙΟΝ” θα έμοιαζε σήμερα πολύ μικρό, πιο πολύ σαν ένα μεγάλο καΐκι συγκριτικά με το «ΝΗΣΟΣ ΡΟΔΟΣ».
Την φωτογραφία αυτή μας την έστειλε, ο Νίκος Δεσύλλας
Κάθε Κυριακή κατεβαίναμε στις Καμάρες για να δούμε πώς θα κατάφερνε να χωρέσει όλα τα φορτηγά που περίμεναν με αγωνία για να επιβιβαστούν.
Ο Μάμιδας, ο Κασαγιώνης, ο Μιχάλης, ο Αγγελάς, ο Δεπάστας έδιναν ομηρικές μάχες κάθε φορά για να μπουν στο πλοίο.
«Κάθε Σεπτέμβριο παίρναμε από τα Κύθηρα έναν άνθρωπο με ένα τρακτέρ με δύο βυτία που τα έφερνε στο Καστέλι για να φορτώσει μούστο. Και μετά έφερνε τον μούστο στα Κύθηρα και έπαιρναν τα γεροντάκια για να έχουν το κρασάκι τους. Συχνά τον περιμέναμε για να τον εξυπηρετήσουμε. Και κάποια στιγμή έγινε μια παρεξήγηση στο καράβι και το θέμα έφτασε μέχρι τα γραφεία. Ρωτήθηκα από τον Μηνά το Σταθάκη και του εξήγησα ότι καθυστέρησα την αναχώρηση του πλοίου για να περιμένω αυτόν τον άνθρωπο να φέρει και το δεύτερο βυτίο με τα μούστο. Του τόνισα ότι για μένα το βαπόρι έκανε άγονη γραμμή και το να περιμένω αυτόν τον άνθρωπο που κουβαλούσε το μούστο ήταν μια κοινωνική παροχή για το νησί». Και ο Μηνάς ο Σταθάκης μου τόνισε «Είσαι λεβέντης και έτσι θέλω να κάνεις. Εμείς θα κάνουμε άγονη γραμμή και θα προσφέρουμε». Αυτές ήταν οι αρχές του Μηνά του Σταθάκη.
Αυτή η φωτογραφία είναι από διαδίκτυο, αν γνωρίζει κάποιος τον φωτογράφο να μας πεί να τον προσθέσουμε.
Ο Μηνάς ο Σταθάκης ήταν δεινός ψαράς. Τον παίρναμε συχνά μαζί μας στις Κυκλάδες τα Σαββατοκύριακα. Και αυτός πολλές φορές πήγαινε να ψαρέψει με το καΐκι του πράκτορα. Και, ειδικά τον Μάϊο και τον Ιούνιο έπιανε πάρα πολλές μένουλες. Ήταν τόσο δεινός, αλλά και τόσο τυχερός ψαράς που οι ποσότητες των ψαριών που έπιανε ήταν πολύ μεγάλες, ακόμα και 15 τελάρα με ψάρια. Και όταν επιστρέφαμε στον Πειραιά, όλα τα μέλη του πληρώματος περνούσαν από τη σκάλα και αυτός τους γέμιζε μια σακούλα με δυο-τρία κιλά μένουλες. Και επειδή οι μένουλες ήταν πολλές και περίσσευαν, έρχονταν και οι λιμενικοί, οι ταξιτζήδες και διάφοροι του λιμανιού και έπαιρναν και αυτοί με τη σειρά τους μένουλες. Και στα γραφεία της εταιρείας στο Μέγαρο Τυπάλδου, συχνά τον έβλεπε κανείς να μπαλώνει δίχτυα.
Φωτογραφία από πρακτορείο στα Κύθηρα.
«Κάθε Κυριακή στο δρομολόγιο της επιστροφής για Πειραιά με το «Ιόνιον» γινόταν μάχη για το ποιο φορτηγό θα πρωτομπεί στο καράβι, αλλά και με ποιον τρόπο θα μπει. Από τη Μήλο είχαμε τότε πολλά φορτηγά, καθώς οι Βαμβακάρηδες είχαν, ήδη, αγοράσει αρκετά μεγάλα φορτηγά. Στη Σίφνο θυμάμαι το Μάμιδα και τον Αγγελά. Το «Ιόνιον» έπαιρνε 12 φορτηγά και 40 αυτοκίνητα, ή 85 αυτοκίνητα αν έπαιρνε μόνο αυτοκίνητα. Και με την εταιρεία του καπετάν-Κώστα του Βεντούρη υπήρχε μεγάλος ανταγωνισμός, αλλά ποτέ δεν φτάναμε στα άκρα. Το «Κίμωλος» ήταν και αυτό ένα θαυμάσιο βαπόρι. Όμως, η αγάπη της γραμμής ήταν το «Ιόνιον». Τους πολλούς και καλούς πελάτες τους είχε το «Ιόνιον». Ο κόσμος το ένιωθε σαν το σπίτι του. Και η χαρά των μικρών παιδιών ήταν να έρθουν στη γέφυρα και να σφυρίξουν. Η σφυρίχτρα του ήταν η πιο γλυκιά σφυρίχτρα. Και δεν θα ξεχάσω ποτέ τη βεράντα του πλοίου με το ξύλινο κατάστρωμα. Και η ταχύτητα του πλοίου ήταν αρκετά καλή για την εποχή. Ειδικά μετά τη δεξαμενή, πιάναμε άνετα τα 17 μίλια».
Το ταξίδι με το «ΙΟΝΙΟΝ»
Το ταξίδι με το «ΙΟΝΙΟΝ» για τη Σίφνο ήταν πάντα απολαυστικό.
Ακόμα και όταν ο καιρός ήταν φρεσκαρισμένος και το καράβι τσαλαβουτούσε στη θάλασσα σαν καρυδότσουφλο.
Ταξίδι απολαυστικό αρκεί να μην ζαλιζόσουν και να μην φοβόσουν.
Όμως εκείνη την εποχή μας φαινόταν πολύ μεγάλο.
Γι’ αυτό τα ταξίδια με το “Ιόνιον” ήταν πραγματικά ταξίδια που συνοδεύονταν μερικές φορές από πολύ κούνημα, πολύ βρέξιμο και πολλές φωνές από τους τουρίστες που απολάμβαναν την όλη φάση.
Σήμερα είναι όλα πιο άνετα και πιο χλιδάτα. Λείπει, όμως, εκείνο το στοιχείο της περιπέτειας (τουλάχιστον για μερικούς).
Φωτογραφία στην Πάρο είναι από το Αρχείο του Γιώργου του Πολυκαδρίτη.
Καπετάν-Βασίλης Λεονταράκης:
Ένας άνθρωπος που έγραψε μεγάλη ιστορία στο «ΙΟΝΙΟΝ» ήταν ο καπετάν-Βασίλης Λεονταράκης από τα Κύθηρα.
«Στην ακτοπλοΐα είχα την τύχη να εργαστώ στα πλοία του Μηνά Σταθάκη και του Βασίλη Μανούσου, το «Ιόνιον» και το «Μήλος Εξπρές». Στην ακτοπλοΐα ήρθα το 1981 ως ύπαρχος με καπετάνιο τον καπετάν-Γιώργη Σιγάλα από την Οία της Σαντορίνης.
Φωτογραφία από αρχείο Καπετάν-Βασίλη Λεονταράκη
Είχα την τιμή να μαθητεύσω την τέχνη της ακτοπλοΐας δίπλα στο καπετάν-Γιώργη Σιγάλα, ένα πραγματικό βράχο. Και μιλάμε πρώτα για τον άνθρωπο και μετά για τον πλοίαρχο. Για 3,5 χρόνια δουλέψαμε μαζί και δεθήκαμε οικογενειακά. Μεγάλωνε μαζί με μένα τα παιδιά μου και τα αγκάλιαζε με αγάπη όταν ταξίδευαν στο καράβι». Θυμάται χαρακτηριστικά ότι ο καπετάν-Γιώργης ψάρευε από τη βαρδιόλα του «Ιόνιον» για να μπορέσουν να κάνουν ψαρόσουπα για τα παιδιά. Και, μάλιστα, αν δεν έπιανε όλα τα ψάρια το βαπόρι δεν έφευγε. Εγώ του έλεγα ότι πρέπει να φύγουμε και εκείνος μου έλεγε «Περίμενε, να βγάλω όλα τα ψάρια για την Αγγελική και μετά θα φύγουμε».
Φωτογραφία από αρχείο Καπετάν-Βασίλη Λεονταράκη
Φωτογραφία Κυριάκου Σμυρναίου
Με το «Ιόνιον» ταξίδευαν στη γραμμή των Κυθήρων και τη γραμμή των Δυτικών Κυκλάδων.
Από Πειραιά αναχωρούσε κάθε Δευτέρα, στις 09:00 πρωΐ, για την άγονη των Κυθήρων με προσεγγίσεις σε Κυπαρίσσι-Γέρακα-Μονεμβάσια-Νεάπολη- Ελαφόνησο-Αγία Πελαγία-Γύθειο-Καψάλι-Αντικύθηρα-Καστέλι και επιστροφή στο λιμάνι του Πειραιά την Τετάρτη το πρωΐ.
Την Τετάρτη το πρωΐ αναχωρούσε για Κύθνο-Σέριφο-Σίφνο-Κίμωλο-Μήλο και επιστροφή στο λιμάνι του Πειραιά τα ξημερώματα της Πέμπτης.
Κάθε Πέμπτη, στις 09:00 πρωΐ, αναχωρούσε για Μονεμβασία-Νεάπολη-Αγία Πελαγία-Γύθειο-Καψάλι-Αντικύθηρα-Καστέλι.
Κάθε Σάββατο πρωΐ αναχωρούσε για Κύθνο-Σέριφο-Σίφνο-Κίμωλο-Μήλο, διανυκτέρευση στον Αδάμαντα της Μήλου και επιστροφή στο λιμάνι του Πειραιά το βράδυ της Κυριακής. Κάθε Κυριακή το βράδυ είχαν τη μόνη διανυκτέρευση στο λιμάνι του Πειραιά. Και όλα αυτά συνέβαιναν όταν δεν υπήρχαν απαγορευτικά που τους υποχρέωναν συχνά σε μεταβολές των δρομολογίων.
Φωτογραφία από αρχείο Καπετάν-Βασίλη Λεονταράκη
Η Παναγία η Χρυσοπηγή
«Με το «Ιόνιον» μεταφέραμε κάθε χρόνο την εικόνα της Παναγίας της Χρυσοπηγής στη Σίφνο. Ακόμα και τώρα συνεχίζω να επισκέπτομαι τη Σίφνο κατά την εορτή της Χρυσοπηγής. Και οι Σιφνιοί ποτέ δεν μας ξεχνούν και μας περιποιούνται δεόντως. Οι σχέσεις που δημιουργήθηκαν εκείνα τα χρόνια διατηρούνται ακόμα. «Οι Σιφνιοί μας τιμούν με τον πιο όμορφο τρόπο».
Δεν ξεχνά ποτέ, αλλά και δεν τον ξεχνούν ποτέ οι ναυτικοί της Σίφνου, ο πράκτορας της Σίφνου, ο Γιάννης ο Ξύδης, οι επιβάτες της γραμμής και οι φορτηγατζήδες, μόνιμοι σύντροφοι χειμώνα-καλοκαίρι».
Φωτογραφία Κυριάκου Σμυρναίου
Οι φωτογραφίες με τον καπετάν-Βασίλη Λεονταράκη να κρατά την εικόνα της Παναγίας της Χρυσοπηγής είναι πολύ νοσταλγικές, τραβηγμένες τριάντα έξι χρόνια πριν, στα 1989.
Είναι μάλιστα σημαντικό να πούμε πως οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν από τον Γιάννη το Βασσάλο από τα Εξάμπελα, τον Γιάννη του Διαμάντου, ο οποίος λίγα χρόνια πριν μίσεψε για το τελευταίο μεγάλο ταξίδι.
Ο καπετάν-Βασίλης Λεονταράκης συνεχίζει:
«Το «Ιόνιον» άφησε πραγματικά μεγάλη ιστορία. Και παρόλο που ήταν ένα βαπόρι δύσκολο τόσο για τον καπετάνιο όσο και για το πλήρωμα του, όλα γίνονταν πιο εύκολα χάρη στο καλό οικογενειακό κλίμα που υπήρχε μέσα στο πλοίο. Ήταν καλές και αγνές εποχές Οι πλοιοκτήτες ήταν συνεχώς δίπλα στο πλήρωμα εκείνες τις εποχές. Και όποιος ήθελε χρήματα, οι πλοιοκτήτες ήταν έτοιμοι να του καλύψουν οποιαδήποτε ανάγκη. Ο μικρότερος μέσα το πλοίο ήταν 10 χρόνια μέσα στο καράβι. Όποιος πήγαινε μέσα δεν έφευγε».
Ο Μηνάς ο Σταθάκης από τα Βάτικα της Λακωνίας ήταν πιο γνωστός και είχε περισσότερες συναναστροφές με τον κόσμο. Ο Βασίλης ο Μανούσος έμενε περισσότερο στο γραφείο του. Ήταν επιχειρηματίες που ξεκίνησαν από αλιείς και χάρη στην τύχη τους και την εξυπνάδα τους κατάφεραν και έκαναν αυτά τα πλοία στα οποία ο κόσμος έφαγε γλυκό ψωμί. Τα πλοία ήταν ο «Κανάρης», το «Ιόνιον» και το «Μήλος Εξπρές». Είχαν ακόμα και ένα άλλο ferry boat, το «Νήσος Ρόδος», το πρώην «Ρεννέτα» του Κώστα Λάτση. Στο πλοίο αυτό σημειώθηκε φωτιά και, ευτυχώς, δεν υπήρχαν θύματα. Καπετάνιος τότε στο «Νήσος Ρόδος» ήταν ο καπετάν-Γιώργης Σιγάλας και στο σημείο του ατυχήματος έσπευσε να βοηθήσει ο καπετάν-Κούλης Μαστροκόλιας με το «Αλκυών».
Στο «Ιόνιον», ο καπετάν-Βασίλης Λεονταράκης έμεινε μέχρι το 1990. Και στην πορεία έπιασε στο πλοίο αυτό πλοίαρχος γύρω στο 1987. Το 1988 πήγε στην Αγγλία για να παραλάβει το «Μήλος Εξπρές» (πρώην “Vortigern”).
«Το πλοίο το φέραμε στο Πέραμα για τη μετασκευή του και την πρώτη ημέρα των ταξιδιών του το πλοίο παραδόθηκε στον πλοίαρχο Γιώργη Σιγάλα. Και εγώ τότε γύρισα πλοίαρχος στο καράβι μου, το «Ιόνιον».
Ο καπετάν-Βασίλης θα μείνει στο «Ιόνιον» μέχρι το 1990. Όμως ο φόρτος εργασίας ήταν ιδιαίτερα βαρύς, μιας και στα δρομολόγια που αναφέρθηκαν παραπάνω προστέθηκε και ένα ακόμα δρομολόγιο άγονης γραμμής για Ανατολικές Κυκλάδες, από Πειραιά για Σύρο-Πάρο-Νάξο–Ηρακλειά-Σχοινούσα-Κουφονήσι-Κατάπολα-Αιγειάλη-Δονούσα-Αστυπάλαια. «Με το πλοίο αυτό συμπλήρωνα σε μια εβδομάδα εβδομήντα τρεις προσεγγίσεις. Και το συγκεκριμένο πλοίο ήταν ιδιαίτερα δύσκολο για όλες αυτές τις προσεγγίσεις. Κύθηρα-Ανατολικές Κυκλάδες-Κύθηρα-Δυτικές Κυκλάδες. Κάπου εκεί κουράστηκα και έφυγα από το «Ιόνιον».
Πολύ γρήγορα βρέθηκε στο «Μαρθάκι» της εταιρείας του Μοίρα.
Πλάνα από την ταινία «Ερωτική Τελετή» του 1977. Τα πλάνα περιλαμβάνουν τον κατάπλου και το ρεμέτζο του ιστορικού πλοίου στο Βαθύ της Ιθάκης.
