Με αφορμή την απάτη μέσω του facebook που σημειώθηκε πρόσφατα με θύματα μερικούς ανυποψίαστους Αγιονικολιώτες, η ΑΝΑΤΟΛΗ εφιστά την προσοχή των χρηστών κοινωνικών δικτύων και συγκεντρώνει χρήσιμες πληροφορίες και κατευθυντήριες οδηγίες αποφυγής μιας ενδεχόμενης απάτης. Επίσης, επικεντρώνει στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), που επιτρέπει στους υπολογιστές να αναλύουν δεδομένα και να παίρνουν αποφάσεις με όμοιο τρόπο με τον ανθρώπινο νου. Έχει κατορθώσει να φέρει πολλαπλά οφέλη σε τομείς όπως την ιατρική και τον επιχειρηματικό κλάδο, αλλά φαίνεται ότι έχει ανοίξει και νέους δρόμους για εγκληματική δράση.
Είναι φανερό ότι η τεχνητή νοημοσύνη δίνει στους απατεώνες την δυνατότητα να δημιουργούν εξαιρετικά ρεαλιστικές απάτες που δύσκολα εντοπίζονται. Ένα χαρακτηριστικό αυτών είναι τα γνωστά deepfakes, δηλαδή βίντεο ή ηχητικά αποσπάσματα που έχουν δημιουργηθεί και μοιάζουν άκρως αυθεντικά. Μπορεί δηλαδή κανείς να δημιουργήσει έτσι ένα βίντεο για παράδειγμα που κάποιο οικείο πρόσωπο φέρεται να ζητά επειγόντως χρήματα ή να δίνει οδηγίες για μεταφορά χρημάτων. Ακόμη και να δημιουργήσουν φωνή κοντινού προσώπου με στόχο να του αποσπάσουν χρήματα. Και αν αυτό σε κάποιους φαίνεται εξωπραγματικό και πολύ μακρινό, τελικά δεν είναι!
Συνηθισμένες μορφές διαδικτυακής απάτης
– Η πιο συνηθισμένη μορφή διαδικτυακής απάτης είναι το Phising, γνωστό ως ηλεκτρονικό ψάρεμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις το θύμα δέχεται ένα μήνυμα ή ένα mail που φέρεται να προέρχεται από αξιόπιστη πηγή όπως μια γνωστή εταιρεία ή μια τράπεζα. Συνήθως περιέχει μια ιστοσελίδα, που σε οδηγεί, στο να συμπληρώσεις προσωπικά στοιχεία όπως για παράδειγμα τα στοιχεία της τραπεζικής κάρτας ή κωδικούς. Τόσο απλά μόλις γίνει αυτό οι απατεώνες έχουν πλέον πρόσβαση στους λογαριασμούς του.
– Μια επιπρόσθετη συχνή μορφή είναι οι απάτες μέσω ψεύτικων ηλεκτρονικών καταστημάτων. Οι ιστοσελίδες αυτές προσφέρουν προϊόντα σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές που τελικά δεν φτάνουν ποτέ στο άτομο που τα παρήγγειλε.
Παρόμοιες απάτες γίνονται και μέσω πλατφορμών πώλησης -όπως το Facebook Marketplace, όπου οι αγοραστές πείθονται κάποιες φορές να πληρώσουν προκαταβολικά και τελικά χάνουν τα χρήματά τους.
– Παρατηρούνται επίσης και απάτες μέσω κρυπτονομισμάτων που υπόσχονται γρήγορα και πολλά κέρδη.
Παραδείγματα απατών
Υπάρχουν πάρα πολλές μορφές απάτης στο διαδίκτυο.
– Πολύ συχνά οι απάτες συνδέονται με εταιρείες courier. Χρησιμοποιώντας λοιπόν μηνύματα που μοιάζουν αληθινά και περιέχουν σχετικό σύνδεσμο οι πολίτες που ενδεχομένως περιμένουν κάποιο δέμα πέφτουν εύκολα θύματα απάτης, πατούν το λινκ και συμπληρώνουν τα προσωπικά στοιχεία της κάρτας τους.
Δηλαδή, αρκετοί έλαβαν μήνυμα από αποστολέα που υποτίθεται ότι ανήκε σε γνωστή αλυσίδα courier και έγραφε «Το δέμα σας βρίσκεται σε διαδικασία εκτελωνισμού». Στη συνέχεια περιέγραφαν αναλυτικές πληροφορίες για τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει ο χρήστης, και έτσι πολλοί «ψάρωναν» και έβαζαν τα στοιχεία τους.
– Επιπρόσθετα κάποιοι που πληρώνουν συνδρομές σε διάφορες πλατφόρμες παρατηρείται ότι έχουν πέσει θύμα απάτης λαμβάνοντας email για υποτιθέμενη εξόφληση πληρωμής. Δεν πρόσεξαν όμως ότι η διεύθυνση αποστολής του μηνύματος δεν ήταν η πραγματική. Ένα χαρακτηριστικό κόλπο που χρησιμοποιούσαν πρόσφατα κάποιοι επιτήδειοι είναι ότι αντί για τη διεύθυνση Microsoft.com έστελναν μηνύματα από το rnicrosoft.com. Αν κάποιος παρατηρήσει λίγο προσεκτικά μπορεί να διαπιστώσει ότι το γράμμα m το είχαν γράψει σαν rn.
– Είναι και οι χρηματικές απάτες. Λαμβάνοντας κάποιοι email από υποτιθέμενους κρατικούς οργανισμούς που ισχυρίζονται επιστροφές φόρων, καταβολή επιδομάτων κλπ. συμπληρώνουν τα προσωπικά τους στοιχεία στο σύνδεσμο και τελικά αντί να λάβουν χρήματα, διαπιστώνουν ότι τα χρήματα τους έκαναν φτερά!
Ενδεικτικοί τρόποι αναγνώρισης ψεύτικων email
Μεγάλη προσοχή χρειάζεται στην διεύθυνση αποστολέα, οποιαδήποτε διαφορά από την κανονική όσο μικρή ή μεγάλη και αν είναι, αποτελεί χαρακτηριστικό σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά.
Επιπρόσθετα, οι σύνδεσμοι που περιέχονται μέσα σε ένα μήνυμα, ενδεχομένως εάν πατήσει κανείς εκεί πάνω να ανοίγουν απευθείας, ενώ, εάν κάνει αντιγραφή τον σύνδεσμο σε κάποιο άλλο browser να μην εμφανίζεται καθόλου η ιστοσελίδα.
Η πιο σωστή κίνηση είναι να μην πατάμε στους συνδέσμους από mails ή sms, αλλά να επισκεπτόμαστε μονάχα την επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας.
Τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν προνομιακό χώρο δράσης για τους απατεώνες. Άλλοι λειτουργούν πίσω από ψεύτικα προφίλ ή ιστοσελίδες, που συνήθως πείθουν τα θύματα να πληρώσουν μέσω τραπεζικού εμβάσματος ή προπληρωμένης κάρτας για προϊόντα που δεν θα λάβουν ποτέ.
Μεγάλη προσοχή χρειάζεται αν κάποιος φίλος μας για παράδειγμα στο facebook μας ζητά χρήματα, καθώς πολλές φορές παρατηρείται οι λογαριασμοί αυτοί να έχουν παραβιαστεί, ενώ ο πραγματικός ιδιοκτήτης του λογαριασμού δεν έχει πλέον καμία πρόσβαση σε αυτόν.
Συστάσεις για τον τρόπο αντίδρασης
Σε περίπτωση που κάποιος λάβει ένα μήνυμα που προέρχεται από γνωστό πρόσωπο και του ζητά χρήματα, οφείλει πρώτα να διατηρήσει την ψυχραιμία του και δεν πρέπει να κάνει βιαστικές κινήσεις. Είναι σημαντικό να επικοινωνήσει με το άλλο πρόσωπο με κάποιον διαφορετικό τρόπο, όπως τηλεφωνικά για να επιβεβαιώσει αν αυτό αληθεύει.
Πρέπει όλοι να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί και στη διεύθυνση αποστολής. Οι απατεώνες χρησιμοποιούν συχνά διευθύνσεις που μοιάζουν πραγματικές, αλλά έχουν διαφορές, όπως ένα επιπλέον γράμμα ή αναλφαβητισμό.
Οφείλουμε να αναφέρουμε ότι δεν πρέπει να ανοίγονται αρχεία ή σύνδεσμοι από ύποπτα μηνύματα διότι τις περισσότερες περιπτώσεις μπορεί να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό.
ΣΟΦΙΑ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗ
Πηγή: www.anatolh.com
