ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ “ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ”

Το ναυάγιο στα ανοιχτά της Καρύστου έφερε βαρύ και αβάσταχτο πόνο σε όλη την Άνδρο, αλλά και σε όλη την Ελλάδα.

Οι συνθήκες του ναυαγίου είναι λίγο-πολύ γνωστές σε όλους.

Το πλοίο αναχώρησε από το λιμάνι της Ραφήνας λίγο μετά τις 16:00 το απόγευμα στις 23 Φεβρουαρίου 1983.

Ο καιρός ήταν εξαιρετικά αγριεμένος.

Το πλοίο δεν έπρεπε να ξεκινήσει από το λιμάνι.

Ασκήθηκε μεγάλες πιέσεις στον καπετάν-Αντώνη Γαρδέλη για να υπογράψει και να αναχωρήσει το πλοίο με ευθύνη πλοιάρχου.

Το φορτίο του πλοίου ήταν, κυρίως, βυτιοφόρα για τα νησιά.

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά σημειώθηκε μετατόπιση φορτίου και μια πρώτη έκρηξη.

Ο πλοίαρχος προσπάθησε να γυρίσει το πλοίο προς την Κάρυστο.

Πάνω στη στιγμή που η σωτηρία είχε αρχίσει να φαίνεται στον ορίζοντα, σημειώθηκε και δεύτερη έκρηξη στο γκαράζ του πλοίου. Και κάπου εκεί σήμανε το τέλος του πλοίου.

Από την εφημερίδα “Ανδριακή”

Το πλοίο δεν ήταν κατάλληλο για μεταφορά εύφλεκτων υλικών.

Το πλοίο δεν μπορούσε να ταξιδεύει με ασφάλεια με τόσο επικίνδυνο φορτίο και κάτω από τόσο επικίνδυνες καιρικές συνθήκες.

Το πλοίο δεν έπρεπε ποτέ να ξεκινήσει το μοιραίο εκείνο απόγευμα.

Στο πλοίο δεν επιτρεπόταν να επιβιβαστούν επιβάτες και, μάλιστα, και μικρά παιδιά.

Μοιραία ερωτηματικά που προκάλεσαν τόσο πόνο.

Η εταιρεία του Αυγουστή Πολέμη ήταν εξαιρετική και πρόσφερε πολλά στην Άνδρο και τα νησιά.

Η κακή στιγμή, η απερισκεψία, οι άνωθεν πιέσεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο.

Το ναυάγιο του «Χρυσή Αυγή» έσβησε αυτή την εταιρεία από το χάρτη των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.

Ένα τεράστιο κρίμα για τις ψυχές που χάθηκαν και τις ψυχές που πόνεσαν.

Από την εφημερίδα “Ανδριακή”

Ο άνθρωπος που μετέφερε με το καΐκι του

στο λιμάνι της Ραφήνας

τους ναυαγούς του «Χρυσή Αυγή»

που διασώθηκαν από το ρώσικο ναυαγωσωστικό 

Από αριστερά προς τα δεξιά ο Νικόλας Χρήστου (ο εγγονός του κ. Περικλή), ο Περικλής Περικλέους και ο Βασίλης Τσάλας στο 1ο  Γυμνάσιο Ραφήνας τον Ιανουάριο του 2014

Ο  Περικλής Περικλέους επιστρέφει στη μοιραία νύχτα της 23ης Φεβρουαρίου 1983.

Η μηχανότρατα «Άγιος Κωνσταντίνος» είναι δεμένη στο λιμάνι της Ραφήνας.

Ήταν από τους πρώτους στη Ραφήνα που εξόπλισαν το καΐκι του με ραντάρ.

Για αυτό και σε αυτό έπεσε ο κλήρος της μεταφοράς των ναυαγών του «Χρυσή Αυγή».

«Εκείνο το μήνα είμαστε δεμένοι είκοσι μέρες από τους βοριάδες.

Το βράδυ που βούλιαξε που βούλιαξε το «Χρυσή Αυγή» ήμουν στου Διαγγελάκη και μάθαμε από νωρίς τα νέα.

Με πήραν τηλέφωνο από το Λιμεναρχείο και μου είπαν «θα σε χρειαστούμε απόψε. Να είσαι stand-by».

Κατά τη μία η ώρα μετά τα μεσάνυχτα με πήραν τηλέφωνο να κατέβω στο λιμάνι.

Είχε χιόνια.

Ήταν τόσο πυκνό το χιόνι που δεν μπορούσα να κατέβω από το χιόνι.

Για να κατέβω κάτω έπεσα δυο φορές στο δρόμο.

Προσπαθούσα να βρω λίγο χώμα για να μην γλυστράει.

Το λιμάνι ήταν σαν την Ομόνοια στο φόρτε της από κόσμο.

Πολλοί δημοσιογράφοι.

Δεν μπορούσα να μπω μέσα στο καΐκι.

Τελικά με τα πολλά κατάφερα να μπω στο καΐκι.

Με το καΐκι θα έρχονταν μαζί μας αξιωματικοί από το Υπουργείο, ο Λιμενάρχης Ραφήνας και ο γιατρός.

Μας τραβάγανε να ζυγώσουμε το καΐκι για να μπουν μέσα στο καΐκι .

Δεν μπορούσαμε να λύσουμε τους κάβους, τους αφήσαμε και φύγαμε

Φύσαγε βοριάς φρέσκος».

Το πλοίο που έσωσε τους περισσότερους ναυαγούς του «Χρυσή Αυγή» ήταν το ρώσικο ναυαγοσωστικό «ΣΑΜΠΥ ΡΑΜΠΑΤ», το οποίο έσπευσε αμέσως όταν έλαβε το σήμα κινδύνου που εξέπεμψε το πλοίο.

Προς διάσωση είχαν προστρέξει και άλλα πλοία.

Το «ΣΑΜΠΥ ΡΑΜΠΑΤ», με τους ναυαγούς, είχε φτάσει βαθειά στο Μάτι.

«Προσεγγίσαμε το ρωσικό ναυαγοσωστικό στο Μάτι για να παραλάβουμε δώδεκα επιζώντες και έναν πνιγμένο.

Αλλά μέχρι να υπογράψουν τα χαρτιά και να νετάρουμε ο καιρός μας είχε ξεπέσει μέχρι τα Κοκκινονήσια στον Άγιο Νικόλαο της Αρτέμιδας.

Πέσαμε δίπλα στο ρώσικο.

Μας προφύλαξε με την μπάντα και μας έκανε απάγγειο για να πάρουμε τους ανθρώπους.

‘Ηταν όλοι ντυμένοι, στεγνοί και με σκούφους.

Κάθε ναυαγός κρατούσε από μια φωτογραφία του ναυαγοσωστικού στο χέρι.

Οι στιγμές ήταν ανατριχιαστικές.

Όταν ήρθαμε στο λιμάνι ήρθαν και τους πήραν τα ασθενοφόρα.

Εδώ και χρόνια ξέρουμε πού είναι βυθισμένο το «Χρυσή Αυγή». Το στίγμα του το έχουμε πιάσει πολλές φορές με τις ανεμότρατες.

Από το πλήρωμα του πλοίου δεν σώθηκαν παρά μόνο τρία άτομα, ένας μηχανικός, ο ηλεκτρολόγος και ένας καμαρότος».

«Κάθε Πέμπτη το πλοίο του Αυγουστή Πολέμη έκανε ένα δρομολόγιο μεταφοράς καυσίμων.

Το πλοίο πήγαινε καύσιμα στην Άνδρο, την Τήνο και την Πάρο.

Οι περισσότεροι από όσους σώθηκαν ήταν οδηγοί των βυτιοφόρων και των φορτηγών.

Ήταν Πέμπτη.

Ο καπετάνιος, ο καπετάν-Αντώνης Γαρδέλης, δεν ήθελε να το κάνει το δρομολόγιο.

Είχε έρθει εκείνη την ημέρα από τα νησιά και ήξερε τι καιρός επικρατούσε.

Ο καπετάνιος πήγε στο Λιμεναρχείο Ραφήνας και δήλωσε ότι δεν θα κάνει το δρομολόγιο.

Όμως, από όσα μάθαμε εκ των υστέρων, το αφεντικό τον απείλησε ότι ή θα πάει το δρομολόγιο ή θα απολυθεί και θα ξεμπαρκάρει.

Εκείνη την εποχή η Ναυτιλία περνούσε κρίση.

Τα βυτία έφυγαν και πήγαν στο γήπεδο.

Το δίλημμα ήταν μεγάλο «Ή θα πας ή θα φύγεις».

Το ναυάγιο έγινε γιατί επέμεινε το αφεντικό να γίνει το δρομολόγιο.

Η μητέρα με τα δύο παιδιά (οικογένεια Λάβδα) είχαν έρθει να δουν τον πατέρα της οικογένειας που ήταν ναυτικός.

Μπήκαν λαθραία στο πλήρωμα, μιας και το πλοίο δεν μπορούσε να μεταφέρει επιβάτες σε εκείνο το δρομολόγιο».

Το πλοίο είχε πάρει φωτιά στο γκαράζ.

Κάνανε εκρήξεις τα βυτία.

Το είδαν από την Κάρυστο που καιγόταν.

Ο καπετάνιος τους έστειλε κάτω για να σβήσουν τη φωτιά.

Για αυτό και χάθηκαν ο άνθρωποι στην προσπάθειά τους να σβήσουν τη φωτιά. Πήρε φωτιά και καήκανε οι άνθρωποι.

Αυτούς που πήρα εγώ ήταν, κυρίως, οδηγοί από τα βυτιοφόρα.

Μετά από καιρό βρήκανε πτώματα και αναγνώρισαν τα πτώματα.

Μέχρι κάτω στον Πόρο και την Ερμιόνη βρήκαν πτώματα.

Στον τόπο του ναυαγίου είχε φτάσει και ο καπετάν-Κώστας Τζώρτζης με το «Χρυσή Άμμος ΙΙΙ»,το οποίο ήταν πιο μεγάλο καράβι σε σχέση με το «Αυγή».

Και τα δύο αυτά μεγάλα ναυάγια, το «Χειμάρρα» και το «Χρυσή Αυγή» έγιναν από κουταμάρα.

Θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί.

Είκοσι εφτά νεκροί, ανάμεσά τους και δύο παιδιά». 

Το Μνημείο του “Χρυσή Αυγή” στο Πάρκο Κυρρήνεια της Ραφήνας.

Αντώνης Κοκκίνης (μέλος του πληρώματος)

Λ. Σίμος (μέλος του πληρώματος)

Γιώργος Μπαρμπούνης (μέλος του πληρώματος – ηλεκτρολόγος)

Γεώργιος Πίππας (οδηγός)

Λεονάρδος Πέτσας (οδηγός)

Λ. Μιχαλόπουλος (οδηγός)

Μαρίνος Αρχοντάκης (οδηγός)

Ε. Αργουδέλης (οδηγός)

Γ. Δελέντας (οδηγός)

Π. Σολδάτος (οδηγός)

Στ. Καπούτσος (οδηγός)

Θ. Πούλιος (οδηγός)

Από ρουμάνικο πλοίο διασώθηκε ο Τάσος Πλέστης (οδηγός) και από το «Χρυσή Άμμος ΙΙΙ» ο Σπύρος Βάρσος (οδηγός).

Το Μνημείο του “Χρυσή Αυγή” στο Πάρκο Κυρρήνεια της Ραφήνας.

Το πλοίο καθελκύστηκε στο Πέραμα το 1974.

Ξεκίνησε δρομολόγια από το λιμάνι της Ραφήνας και το λιμάνι του Πόρτο Ράφτη το 1974. Το πρώτο όνομα ήταν «Ήπειρος».

Λίγο μετά άλλαξε γραμμή και βρέθηκε να ταξιδεύει από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας για Κέρκυρα και Μπρίντεζι.

Στα τέλη της δεκαετίας του ‘70 επιστρέφει στο λιμάνι της Ραφήνας με το όνομα «Χρυσή Άμμος ΙΙ». Είναι το καλύτερο πλοίο της γραμμής. Το μόνο του μειονέκτημα είναι ότι έπαιρνε συχνά κλίσεις.

Το φθινόπωρο του 1984 σταματά τα δρομολόγιά του από το λιμάνι της Ραφήνας και την επόμενη χρονιά πουλιέται στην Κίνα με το όνομα “Hong Ju”.

Πουλήθηκε το 1976 στην εταιρεία του Αυγουστή Πολέμη. Ταξίδεψε αρχικά με το όνομα «EPIRUS II». Είναι το μετέπειτα «Χρυσή Άμμος», «Κύθνος», «Μακεδών».

Καθελκύστηκε το 1972 στην Ιαπωνία.

Το 1976 πουλήθηκε στην Epirus Line. Ταξίδεψε αρχικά με το όνομα «EPIRUS IV». Ταξίδεψε, κυρίως, στη γραμμή Ηγουμενίτσας-Ιταλίας.

Στην πορεία πουλήθηκε στην Περσία όπου ταξίδεψε με το όνομα «IRAN HORMUZ 1» 

Καθελκύστηκε το 1972

Στην Ελλάδα έφτασε το 1977 01 ως «EPIRUS V».

Είναι το μετέπειτα «Χρυσή Άμμος ΙΙΙ», «Τhira ΙΙ», “Hellas Express”, “Άγιος Σπυρίδων» 

Καθελκύστηκε το 1970 στην Ιαπωνία με το όνομα “Hayabusa” στα ναυπηγεία YOSHIURA ZOSEN της Ιαπωνίας.

Το συνολικό του μήκος ήταν 59 μέτρα.

Το 1977 αποκτήθηκε από την εταιρεία του Αυγουστή Πολέμη και του δόθηκε το όνομα «Χρυσή Αυγή». Είχε νηολόγιο Άνδρου, ολικής χωρητικότητας 499 κόρων και καθ. 215 κόρων.

Καθελκύστηκε το 1972 στην Ιαπωνία με το όνομα “Green Arrow” στα ναυπηγεία Kanda Zosensho K.K., Kure,.

Το 1977 αποκτήθηκε από την εταιρεία του Αυγουστή Πολέμη και του δόθηκε το όνομα «Αργώ» για να δρομολογηθεί στη γραμμή Βόλου-Συρίας.

Ένα χρόνο αργότερα πουλήθηκε στην ΑΝΕΚ και μετονομάστηκε σε «Κρήτη».