Το σύκο, φρούτο κατεξοχήν μεσογειακό, αποτελεί σήμα κατατεθέν του Αυγούστου με αναμφισβήτητη θρεπτική αξία και θεραπευτικά οφέλη. Συνιστά αναπόσπαστο στοιχείο της ανθρώπινης διατροφής εδώ και τουλάχιστον 3.000 χρόνια και στην αρχαία Αθήνα τα σύκα θεωρούνταν τόσο πολύτιμα, ώστε υπήρχε ειδικό σώμα ανδρών -οι «συκοφάντες»- που κατήγγελλαν όσους τα έκλεβαν ή τα εξήγαν παράνομα.
Τα σύκα είναι νόστιμα φρούτα που ευδοκιμούν σε εύκρατο κλίμα και χρειάζονται πολύ ήλιο για να παράγουν τους εύγευστους καρπούς τους. Φρέσκα είναι διαθέσιμα στο τέλος του καλοκαιριού, ωστόσο μπορεί κανείς να γευτεί τα σύκα αποξηραμένα καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Η συκιά είναι από τα αρχαιότερα δέντρα που καλλιέργησε ο άνθρωπος (7000 π.Χ. στην Ιεριχώ) και το πρώτο δέντρο που αναφέρεται στην Βίβλο, εξ ου και το φύλλο συκής των πρωτοπλάστων. Καλλιεργήθηκαν για πρώτη φορά στην Αίγυπτο από όπου μεταφέρθηκαν στην Κρήτη και την υπόλοιπη Ελλάδα, γύρω στο 1500 π.Χ. και αποτέλεσαν βασικό τρόφιμο στην παραδοσιακή τους διατροφή. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες οι αθλητές συνήθιζαν να καταναλώνουν σύκα για να ενδυναμώσουν τον οργανισμό τους. Τα βρίσκουμε σε μεγάλη ποικιλία: άσπρα – μαύρα – κόκκινα – μωβ – πράσινα και το σύκο της Κύμης είναι αναγνωρισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ως προϊόν με Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης.
Τα σύκα αποτελούν μια πρώτης τάξεως πηγή ασβεστίου, γεγονός που σημαίνει ότι θωρακίζεται η υγεία των οστών και δυναμώνει το σώμα.
Σημαντική είναι και η περιεκτικότητά του σύκου σε φυτικές ίνες, καθώς βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του πεπτικού και γαστρεντερικού συστήματος, περιορίζοντας το πρόβλημα της δυσκοιλιότητας. Κάποιοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η τακτική κατανάλωση σύκου μειώνει τις πιθανότητες να νοσήσει κάποιος από καρκίνο του μαστού. Το ίδιο σημαντική είναι και η προληπτική του δράση απέναντι σε καρδιαγγειακές παθήσεις καθώς ρίχνει τα επίπεδα των τριγλυκεριδίων στο αίμα. Το σύκο έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σίδηρο, φώσφορο και φυλλικό οξύ, γι’ αυτό αποτελεί μία καλή επιλογή για άτομα που πάσχουν από αναιμία και για γυναίκες στην έμμηνο ρύση. Οι αντιοξειδωτικές του ιδιότητες ενισχύουν και την υγεία του δέρματος και βοηθούν στη διατήρηση της λάμψης του. Τα σύκα έχουν κάλιο και μαγνήσιο, και ως εκ τούτου, βοηθούν στην διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα, ενώ οι φυτικές ίνες, ελαττώνουν το επίπεδο χοληστερόλης. Η περιεκτικότητά τους σε ασβέστιο και κάλιο θωρακίζει τα οστά και προλαμβάνει παθήσεις όπως η οστεοπόρωση, η αρθρίτιδα και η οστεοπενία. Είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ, C, μαγγάνιο, μαγνήσιο, πολυφαινόλες και φλαβονοειδή θωρακίζοντας το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Τέλος, τα σύκα περιέχουν αρκετά σάκχαρα, προσδίδοντας αρκετές θερμίδες στον οργανισμό (100γρ φρέσκα σύκα αποδίδουν περίπου 100 θερμίδες ενώ 100γρ αποξηραμένα σύκα περίπου 275), γι’ αυτό θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.
Άτομα που έχουν προβλήματα στα νεφρά ή στη χοληδόχο κύστη, καλό είναι να περιορίζουν ή να αποφεύγουν την κατανάλωση σύκων, διότι είναι από τα λίγα φρούτα που περιέχουν οξαλικά οξέα τα οποία σε υψηλές συγκεντρώσεις, κρυσταλλοσκοπούνται και σχηματίζουν λίθους οξαλικού ασβεστίου. Ακόμη, στα αποξηραμένα σύκα που πωλούνται στο εμπόριο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί διοξείδιο του θείου με σκοπό τη διατήρηση του χρώματος και την συντήρηση του προϊόντος. Η ένωση όμως αυτή είναι επικίνδυνη για τον άνθρωπο ιδιαίτερα αν πάσχει από άσθμα. Όσοι πάσχουν από γαστρεντερικές παθήσεις, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στην κατανάλωση σύκων, λόγο των σπόρων που περιέχουν.